Περίληψη Μαθήματος

## Η Θεσσαλονίκη γνωρίζει μεγάλη ακμή 🌟🏛️ Η Θεσσαλονίκη, από τα πρώτα βυζαντινά χρόνια, ήταν η δεύτερη σημαντική πόλη της αυτοκρατορίας. Ανέπτυξε σπουδαία εμπορική, πνευματική και πολιτική κίνηση, την οποία διατήρησε ακόμη και στα χρόνια της παρακμής. --- ### Οικονομικό και Πνευματικό Κέντρο 💰📚 - **Στρατηγική Θέση**: 🗺️ Η θέση της στον κόλπο του Θερμαϊκού και στην εύφορη κοιλάδα του Αξιού ποταμού την έκανε σταυροδρόμι των στεριανών και των θαλάσσιων εμπορικών δρόμων. - **Πλούτος και Φήμη**: 💎 «Η γη και η θάλασσα έχουν ταχτεί να λειτουργούν για χάρη μας και να μας προσφέρουν τα πλούσια δώρα τους αδαπάνως», γράφει ο ιστορικός Ιωάννης Καμενιάτης. - **Στόχος Κατακτητών**: ⚔️ Το 904 οι Σαρακηνοί και το 1185 οι Νορμανδοί την κατέλαβαν και τη λεηλάτησαν. --- ### Εμπορική και Πνευματική Κίνηση 🏛️📈 - **Σπουδαία Ανάπτυξη**: 📊 Η Θεσσαλονίκη διατηρούσε τον πλούτο και την εμπορική της κίνηση από τα πρώτα ως τα τελευταία βυζαντινά χρόνια. - **Πνευματική Ανάπτυξη**: 📜 Ξεχωριστή θέση ανάμεσά τους είχε ο ναός του Αγίου Δημητρίου, που ήταν πολιούχος και προστάτης της πόλης. - **Αυτοδιοίκηση**: 🏛️ Στα χρόνια παρακμής της αυτοκρατορίας (13ος-14ος αιώνας), η Θεσσαλονίκη διατήρησε και αύξησε την πνευματική και την εμπορική της δραστηριότητα και είχε το προνόμιο να είναι αυτοδιοικούμενη. --- ### Εκπαιδευτικά Ιδρύματα 📖🏫 - **Σχολεία και Σχολές**: 📚 Εδώ λειτουργούσαν κατώτερα και μέσα σχολεία, αλλά και ανώτατες σχολές Μαθηματικών, Νομικής, Φιλοσοφίας και Ρητορικής. - **Μισθοί Δασκάλων**: 💰 Τους μισθούς των δασκάλων τους πλήρωναν οι αρχές της πόλης. --- ### Το Κίνημα των Ζηλωτών ⚔️ - **Πολιτικό Κόμμα**: ⚖️ Οι Ζηλωτές ήταν ένα είδος πολιτικού κόμματος που υπερασπιζόταν τα συμφέροντα των χαμηλών τάξεων (μικροκαλλιεργητών, μικροτεχνιτών, εργατών και ναυτικών) απέναντι στους πλούσιους, τους υπερέχοντες και τους δυνατούς. - **Επανάσταση**: 🔥 Στα μέσα του 14ου αιώνα, οδήγησαν σε αιματηρές συγκρούσεις και επανάσταση, από την οποία νικητές βγήκαν οι Ζηλωτές. - **Αυτοδιοίκηση**: 🏛️ Οι Ζηλωτές απομάκρυναν με τη βία τους ευγενείς από την πόλη, λεηλάτησαν και δήμευσαν τις περιουσίες τους και ανέλαβαν αυτοί τη διοίκησή της για επτά χρόνια (1342-1349). --- ### Θεσσαλονίκη και Δημήτρια 🌟🎉 - **Πανηγύρι**: 🎊 Τις μέρες της γιορτής του Αγίου Δημητρίου (26 Οκτωβρίου), εκτός από τις τελετές τιμής για τη μνήμη του Αγίου, η πόλη οργάνωνε περίφημο εμπορικό πανηγύρι, τα Δημήτρια, που κρατούσε αρκετές μέρες. - **Διεθνής Συμμετοχή**: 🌍 Κατά τη διάρκειά του έρχονταν από μακρινές πατρίδες Σλάβοι, Ιταλοί, Ισπανοί, Πορτογάλοι, Γάλλοι και άλλοι πολλοί, για να εμπορευτούν τα προϊόντα τους. --- ### Άγιο Όρος 🏞️⛪ - **Καταφύγιο Εικονολατρών**: ✝️ Στη διάρκεια της εικονομαχίας, πολλοί διωκόμενοι εικονολάτρες κατέφυγαν στο όρος Άθως της Χαλκιδικής, παίρνοντας μαζί τους ιερά λείψανα, εικόνες, χειρόγραφα και σκεύη των εκκλησιών, για να τα περισώσουν. - **Ανάπτυξη Μοναστηριών**: 🏰 Στα χρόνια των Μακεδόνων, χτίστηκαν εκεί πολλά μοναστήρια με την οικονομική βοήθεια των αυτοκρατόρων. - **Συντήρηση Πολιτισμού**: 📜 Οι μοναχοί διατήρησαν την ορθόδοξη χριστιανική παράδοση, καλλιέργησαν τη βυζαντινή ζωγραφική και μουσική και διέσωσαν πολύτιμα εικονογραφημένα χειρόγραφα. - **Αυτοδιοικούμενη Πολιτεία**: 🏛️ Σήμερα, η «Μοναστική Πολιτεία του Αγίου Όρους» είναι αυτοδιοικούμενη, διοικείται δημοκρατικά από την ιερή κοινότητα, και την προστατεύει η ελληνική πολιτεία. --- ### 📜 Ιστορικές Αφηγήσεις #### 🌟 Η Θεσσαλονίκη «Πρωτεύουσα» της Αυτοκρατορίας «Όταν ο Μέγας Κωνσταντίνος αποφάσισε να κάνει τη νέα πρωτεύουσα, δε διάλεξε αμέσως το Βυζάντιο. Για λίγο σκέφτηκε τη Ναϊσσό (Νίσσα της Σερβίας σήμερα), τη Σαρδική (Σόφια) και τη Θεσσαλονίκη. Η προσοχή του ακόμη στράφηκε και στην Τροία, την πατρίδα του Αινεία, ο οποίος, όπως λέει η παράδοση, ήρθε στην Ιταλία μετά την άλωση και την καταστροφή της από τους Αχαιούς και θεμελίωσε τη Ρώμη». - **Σωζομενός** (Εκκλησιαστική Ιστορία) --- ### 📜 Σημαντικά Πρόσωπα και Γεγονότα - **Ιωάννης Καμενιάτης**: Βυζαντινός ιστορικός από τη Θεσσαλονίκη. - **Ζηλωτές**: Πολιτικό κόμμα που υπερασπιζόταν τα συμφέροντα των χαμηλών τάξεων. - **Άγιος Δημήτριος**: Πολιούχος και προστάτης της Θεσσαλονίκης. ✨ Η Θεσσαλονίκη γνώρισε μεγάλη ακμή, παρά τις δυσκολίες, και παρέμεινε σημαντικό κέντρο εμπορικής και πνευματικής δραστηριότητας. ✨