Περίληψη Μαθήματος

## Η νομοθεσία και η διοίκηση εκσυγχρονίζονται 📜⚖️ Οι μακροχρόνιοι πόλεμοι με τους «γείτονες» λαούς δημιουργούν εσωτερικά προβλήματα στην αυτοκρατορία. Ο αυτοκράτορας Λέων Γ’ ο Ίσαυρος προσπαθεί να τα αντιμετωπίσει με νομοθετικά και διοικητικά μέτρα. --- ### ⚔️ Εσωτερικά Προβλήματα από Πολέμους Οι νικηφόροι πόλεμοι των Βυζαντινών με τους γειτονικούς λαούς, ιδιαίτερα με τους Άραβες, έσωσαν την Κωνσταντινούπολη και την αυτοκρατορία από μεγάλους κινδύνους. Δημιούργησαν όμως στο Βυζάντιο πολλά εσωτερικά προβλήματα, όπως: - Αποδιοργάνωση του στρατού των συνόρων και των ακριτικών επαρχιών 🛡️. - Οικονομική αποδυνάμωση του κράτους και έλλειψη εργατικών χεριών στην ύπαιθρο 💰. - Χαλάρωση της απονομής δικαιοσύνης και ανισότητα στην εφαρμογή των νόμων ⚖️. - Στέρηση των μικροκαλλιεργητών από τα κτήματά τους και μετατροπή τους σε δουλοπάροικους των «δυνατών» 🌾. --- ### 🛡️ Μεταρρυθμίσεις του Λέοντα Γ’ Ίσαυρου Για να αντιμετωπίσει τα σοβαρά αυτά προβλήματα, ο αυτοκράτορας Λέων Γ’ ο Ίσαυρος έκανε τολμηρές αλλαγές στη νομοθεσία και τη διοίκηση του κράτους: - Χώρισε την αυτοκρατορία σε μεγάλες περιφέρειες, τα «Θέματα», και όρισε ως διοικητές στρατηγούς, υπεύθυνους για την ασφάλεια της περιοχής τους 🏰. - Μοίρασε δημόσια γη στους γεωργούς των ακριτικών περιοχών, με την υποχρέωση να την καλλιεργούν και να στρατεύονται για την προστασία της. Αυτοί ήταν οι γνωστοί Ακρίτες 🌾. - Εκσυγχρόνισε τους παλιούς νόμους του Ιουστινιανού, τους προσάρμοσε στις ανάγκες της εποχής και τους δημοσίευσε στην «Εκλογή», γραμμένη σε απλή και κατανοητή ελληνική γλώσσα 📜: - «Όλοι οι πολίτες είναι ίσοι απέναντι στους νόμους και τη Δικαιοσύνη». - Με το «Γεωργικό Νόμο» προστάτευσε την περιουσία των ελεύθερων γεωργών και των κτηνοτρόφων και εξασφάλισε καλύτερες συνθήκες ζωής για όσους ζούσαν στην ύπαιθρο 🌿. - Αφαίρεσε από τους κληρικούς και τους μοναχούς τη δημόσια εκπαίδευση και επέβαλε στα εκκλησιαστικά και μοναστηριακά κτήματα τον κοινό φόρο για όλους 🏛️. - Ανέθεσε την τήρηση των «φιλάνθρωπων» νόμων στους δικαστές, τους «υπηρέτες της δικαιοσύνης», των οποίων το έργο θεωρούσε το σημαντικότερο όλων επί της γης ⚖️. --- ### 🏆 Αποδοχή και Αντιδράσεις στις Μεταρρυθμίσεις Οι μεταρρυθμίσεις αυτές έγιναν δεκτές με ανακούφιση από τις λαϊκές τάξεις, αλλά δυσαρέστησαν τους πλούσιους, τους «δυνατούς» και τους μοναχούς, καθώς τα μέτρα αυτά τους εμπόδιζαν να κερδίζουν περισσότερα 💸. > «Συμβουλεύουμε και δίνουμε εντολή σε όσους υπηρετούν τη δικαιοσύνη να απέχουν από τις ανθρώπινες αδυναμίες. Με καθαρή σκέψη να αποδίδουν το δίκαιο στον καθένα, ανάλογα με τις πράξεις του. Μήτε τους φτωχούς να καταφρονούν, μήτε τους δυνατούς να αφήνουν ανεξέλεγκτους, όταν αδικούν. Να θυμάστε πάντα ότι η υπερβολική αυστηρότητα καθώς και η υπερβολική επιείκεια είναι ανεπιθύμητες στο Θεό.» - Λέων Γ’ (απόσπασμα από την εισαγωγή της Εκλογής) --- ### 📚 Δυο Διατάξεις του «Γεωργικού Νόμου» - «Εάν βοσκός βοδιών παραλάβει από γεωργό το βόδι του και το σμίξει με την αγέλη άλλων βοδιών που αυτός φυλάσσει, αλλά το βόδι το φάει λύκος, ο βοσκός δεν πληρώνει τη ζημιά, εάν δείξει στον κύριό του το σπαραγμένο από το αγρίμι ζώο.» - «Εάν οπωροφύλακας συλληφθεί να κλέπτει και να πωλεί φρούτα από τα κτήματα που έχει οριστεί να φυλάσσει, να δαρθεί σκληρά και να στερηθεί το μισθό του.» --- ### 📜 Δικαιοσύνης Έπαινος > «Από όλα τα επίγεια αγαθά προτιμήσαμε τη δικαιοσύνη. Μόνο αν φέρουμε αυτή κοντά στο λαό θα μπορέσει η αυτοκρατορία να αποκρούσει τους εχθρούς της.» - Λέων Γ’ (στην εισαγωγή της Εκλογής) --- ### 📚 Βασικές Έννοιες - **Θέματα**: Μεγάλες περιφέρειες στις οποίες χώρισε την αυτοκρατορία ο Λέων Γ’ 🗺️. - **Ακρίτες**: Γεωργοί που καλλιεργούσαν δημόσια γη και στρατεύονταν για την προστασία της 🌾. - **Εκλογή**: Συλλογή νόμων εκσυγχρονισμένων και γραμμένων σε απλή ελληνική γλώσσα 📜. - **Γεωργικός Νόμος**: Νόμος που προστάτευε την περιουσία των γεωργών και των κτηνοτρόφων 🌿. --- ✨ Οι μεταρρυθμίσεις του Λέοντα Γ’ οδήγησαν σε σημαντικές αλλαγές στη νομοθεσία και τη διοίκηση του Βυζαντινού κράτους, εξασφαλίζοντας δικαιοσύνη και ευημερία για τον λαό. ✨