Περίληψη Μαθήματος

## Η Βυζαντινή Κύπρος ☦️🇨🇾 Η συμβολή της Κύπρου στην αναχαίτιση των εχθρών του Βυζαντίου ήταν μεγάλη. Στο έδαφός της έγιναν σκληρές πολεμικές συγκρούσεις και το νησί γνώρισε μεγάλες καταστροφές. Με ιδιαίτερη συνθήκη το νησί ανακηρύχτηκε «ουδέτερο και αυτοδιοικούμενο». --- ### Αρχαία και Βυζαντινή Ιστορία της Κύπρου 📜🏺 - **Πρώτοι κάτοικοι**: Στην Κύπρο κατοικούσαν Έλληνες από τα μυκηναϊκά χρόνια. Στα αρχαία χρόνια, το νησί είχε ιδιαίτερη ανάπτυξη και διατηρούσε συχνές εμπορικές και πολιτιστικές επαφές με τον ελληνισμό της Μικράς Ασίας, της Αιγύπτου και της Μεγάλης Ελλάδας. - **Ρωμαϊκή περίοδος**: Στα ρωμαϊκά χρόνια, ακολουθώντας τη μοίρα των άλλων ελληνικών περιοχών, κατακτήθηκε και κυβερνήθηκε από Ρωμαίους διοικητές. - **Βυζαντινή εποχή**: Ο Μέγας Κωνσταντίνος εκτίμησε ιδιαίτερα τη στρατηγική θέση της Κύπρου και φρόντισε για την αξιοποίησή της. Έχτισε την κατεστραμμένη από σεισμό αρχαία πρωτεύουσα της Σαλαμίνας και την ονόμασε Κωνσταντία. --- ### Εισβολές και Καταστροφές ⚔️🔥 - **Αραβικές επιδρομές**: Η Κύπρος δέχτηκε πρώτη την επίθεση των Αράβων κατά τη ναυτική επέκτασή τους στα μέσα του 7ου αιώνα. Κατέλαβαν την πρωτεύουσα της Κύπρου, λεηλάτησαν το νησί και κατέλυσαν τις βυζαντινές αρχές. - **Αντίσταση και απελευθέρωση**: Ο βυζαντινός στόλος επανήλθε καλύτερα οργανωμένος, ανακατέλαβε το νησί και ανάγκασε τους Άραβες να αποχωρήσουν. Οι συγκρούσεις επαναλήφθηκαν πολλές φορές, με αποτέλεσμα τις συχνές καταστροφές και τη σφαγή ή την αιχμαλωσία των κατοίκων. --- ### Ουδετερότητα και Αυτοδιοίκηση 🕊️🏛️ - **Συνθήκη ουδετερότητας**: Οι Κύπριοι ζήτησαν από τους αντιμαχόμενους να δεχτούν την ουδετερότητα του νησιού, αναλαμβάνοντας την υποχρέωση να πληρώνουν έναν ετήσιο φόρο υποταγής και στους δύο. Οι αντίπαλοι δέχτηκαν την πρόταση και την επικύρωσαν με συνθήκη ειρήνης. - **Διοίκηση από τον Αρχιεπίσκοπο**: Την εξουσία διοίκησης του νησιού είχε ο χριστιανός Αρχιεπίσκοπος και ένα συμβούλιο εκπροσώπων του λαού από τις 14 περιφέρειες. Αυτός ο τρόπος αυτοδιοίκησης κράτησε, με μικρές διακοπές, περίπου τριακόσια χρόνια. --- ### Σημαντικά Ιστορικά Γεγονότα 🏛️🗡️ - **Νικηφόρος Φωκάς**: Το 965 μ.Χ., ο Νικηφόρος Φωκάς νίκησε τους Άραβες, απελευθέρωσε τη Μεσόγειο από τους Σαρακηνούς πειρατές και ενσωμάτωσε ξανά την Κρήτη και την Κύπρο στο βυζαντινό κράτος. - **Τρίτη Σταυροφορία**: Το 1191, η Κύπρος κατακτήθηκε από τους Σταυροφόρους και κυβέρνησε από τους Φράγκους και τους Βενετούς μέχρι το 1571, όταν την κατέλαβαν οι Τούρκοι. --- ### Προνόμια και Αυτονομία της Κύπρου 🏵️🏴 - **Προνόμια του Αρχιεπισκόπου**: Το 448 μ.Χ., ο αυτοκράτορας του Βυζαντίου Ζήνων παραχώρησε στον αρχιεπίσκοπο της Κύπρου το προνομιακό δικαίωμα να φορεί στις εκκλησιαστικές τελετές πορφυρά άμφια, να υπογράφει με κόκκινο μελάνι, να κρατεί αυτοκρατορικό σκήπτρο και να ασκεί κοσμική εξουσία στο νησί. - **Διατήρηση προνομίων**: Αυτά τα αυτοκρατορικά προνόμια της εκκλησίας σεβάστηκαν σχεδόν όλοι οι κατακτητές του νησιού και εξακολουθούν να διατηρούνται μέχρι σήμερα. --- ### Θετικές Πλευρές της Ουδετερότητας 🌿 - **Προστασία Χριστιανών**: Η συνθήκη για την ουδετερότητα της Κύπρου προφύλαξε τους Κύπριους χριστιανούς από τον εξισλαμισμό. - **Καταφύγιο Εικονολατρών**: Εμπόδισε τη μεταφορά της εικονομαχικής διαμάχης των Βυζαντινών στην Κύπρο και έκανε το νησί καταφύγιο πολλών εικονολατρών που είχαν διωχθεί από το Βυζάντιο. - **Συνέχιση της Εικονογραφίας**: Βοήθησε τη συνέχιση της εικονογραφίας, που είχε διακοπεί στο Βυζάντιο. --- ### Πολιτιστική Κληρονομιά 🎨⛪ - **Καθεδρικοί ναοί**: Την εποχή της Φραγκοκρατίας χτίστηκαν οι εντυπωσιακοί καθεδρικοί ναοί της Αγίας Σοφίας στη Λευκωσία και του Αγίου Νικολάου στην Αμμόχωστο, που ακολουθούν τη γοτθική αρχιτεκτονική της Δύσης. - **Πολιτιστική και εμπορική ανάπτυξη**: Η Κύπρος ανέπτυξε σημαντική εμπορική και πολιτιστική δραστηριότητα, συνδέοντας τον ελληνισμό της Μικράς Ασίας, της Αιγύπτου και της Μεγάλης Ελλάδας. 📚 *Ιστορία του Ελληνικού Έθνους (Εκδοτική Αθηνών)*