Λύσεις Σχολικού

<AccordionRoot> <AccordionItem value='Άσκηση 1'> <AccordionTrigger> ## Άσκηση 1 </AccordionTrigger> <AccordionContent> ## 🧠 **Συμπληρώστε τα Κενά: Μικρότεροι Οργανισμοί, Πέψη και Τροφικές Αλυσίδες** 🍽️ ### ✏️ **Απάντηση:** **α.** Η αμοιβάδα τρέφεται με **μικρότερους** οργανισμούς. Για να συλλάβει την τροφή της, σχηματίζει **ψευδοπόδια**. Η διάσπαση της τροφής πραγματοποιείται στο εσωτερικό του κυττάρου με τη διαδικασία της **ενδοκυτταρικής** πέψης. **β.** Οι οργανισμοί που συνθέτουν μόνοι τους την τροφή τους ονομάζονται **αυτότροφοι** ή **παραγωγοί**. Οι υπόλοιποι οργανισμοί είναι **ετερότροφοι**, δηλαδή παίρνουν έτοιμες τις τροφές τους από το περιβάλλον τους. **Αποικοδομητές** είναι οι οργανισμοί που τρέφονται με νεκρούς οργανισμούς ή τμήματά τους. **γ.** Στον άνθρωπο, η μάσηση της τροφής γίνεται στο **στόμα**, όπου το **σάλιο** εκτός από τη διάσπαση του **αμύλου** βοηθά και στον σχηματισμό του βλωμού. Όταν ο βλωμός φτάσει στο **στομάχι**, θα δεχτεί την επίδραση του **γαστρικού** οξέος. Στη συνέχεια, στο **λεπτό έντερο** θα γίνει η διάσπαση των λιπών. --- Ακολουθώντας αυτές τις αρχές, μπορούμε να κατανοήσουμε καλύτερα τον τρόπο που λειτουργούν οι οργανισμοί και το πεπτικό τους σύστημα! 🍎🦠 </AccordionContent> </AccordionItem> <AccordionItem value='Άσκηση 2'> <AccordionTrigger> ## Άσκηση 2 </AccordionTrigger> <AccordionContent> ## 🦠 **Ο Οργανισμός Χωρίς Πεπτική Κοιλότητα** 🥄 ### ✏️ **Απάντηση:** Η **αμοιβάδα** δεν διαθέτει πεπτική κοιλότητα, γιατί είναι ένας μονοκύτταρος οργανισμός. Τρέφεται με τη βοήθεια των ψευδοποδίων της, με τα οποία και εγκλωβίζει την τροφή της, μια διαδικασία που ονομάζεται **εγκύλωση**. --- Μέσα από αυτή τη διαδικασία, η αμοιβάδα καταφέρνει να επιβιώσει και να αναπτυχθεί, χωρίς να διαθέτει τα σύνθετα πεπτικά όργανα που έχουν οι περισσότεροι πολυκύτταροι οργανισμοί! 🌿🔬 </AccordionContent> </AccordionItem> <AccordionItem value='Άσκηση 3'> <AccordionTrigger> ## Άσκηση 3 </AccordionTrigger> <AccordionContent> ## 📝 **Συμφωνώ ή Διαφωνώ;** ✅❌ ### ✏️ **Απάντηση:** | **Πρόταση** | **ΣΥΜΦΩΝΩ** | **ΔΙΑΦΩΝΩ** | |------------------------------------------------------------------------------------------------|:----------:|:-----------:| | Με τη φωτοσύνθεση παράγεται διοξείδιο του άνθρακα. | | + | | Τα φυτά εξασφαλίζουν την τροφή τους με τη φωτοσύνθεση. | + | | | Τα ζώα μέσω της τροφής τους προμηθεύονται ενέργεια και θρεπτικές ουσίες. | + | | | Η αμοιβάδα είναι αποικοδομητής. | | + | | Αν ακολουθώ τη μεσογειακή διατροφή η διατροφή μου είναι ισορροπημένη. | + | | --- Με βάση τα παραπάνω, μπορούμε να καταλάβουμε καλύτερα ποιες προτάσεις είναι επιστημονικά σωστές και πώς συνδέονται με τον τρόπο που οι οργανισμοί εξασφαλίζουν την ενέργειά τους και τη διατροφή τους! 🌱🥦 </AccordionContent> </AccordionItem> <AccordionItem value='Άσκηση 4'> <AccordionTrigger> ## Άσκηση 4 </AccordionTrigger> <AccordionContent> ## 🍽️ **Διατροφή για Ασθενείς χωρίς Στομάχι** ### **Απάντηση:** Οι άνθρωποι που έχουν υποβληθεί σε αφαίρεση στομάχου 🏥 λόγω κάποιας σοβαρής ασθένειας, μπορούν να συνεχίσουν να ζουν φυσιολογικά, αλλά πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στη διατροφή τους 🍲. 1. **Κατανάλωση τροφής:** Πρέπει να τρώνε πολύ μικρές ποσότητες τροφής, τεμαχισμένες σε πολύ μικρά κομμάτια, ώστε να διευκολύνεται η πέψη τους. 2. **Πέψη και θρεπτικές ουσίες:** Επειδή δεν έχουν στομάχι, η τροφή τους δεν αποθηκεύεται και δεν μετατρέπεται εύκολα σε χυλό όπως συμβαίνει κανονικά. Έτσι, η πέψη ξεκινά απευθείας στο λεπτό έντερο, όπου απορροφώνται τα θρεπτικά συστατικά. 3. **Συνεχής πρόσληψη:** Λόγω του ότι η τροφή δεν αποθηκεύεται, πρέπει να τρώνε συχνά κατά τη διάρκεια της ημέρας. 4. **Προσοχή στην τροφή:** Όλες οι τροφές πρέπει να είναι πολύ καλά προετοιμασμένες και καθαρές, ώστε να αποφεύγονται τυχόν λοιμώξεις. Η κατανάλωση υδρόλυσης (π.χ. χυμός λεμονιού ή ξύδι) μπορεί να βοηθήσει να σκοτωθούν οι παθογόνοι μικροοργανισμοί. Με την προσοχή στη διατροφή τους, οι ασθενείς μπορούν να συνεχίσουν να ζουν με υγεία και ενεργητικότητα! 💪🍏 </AccordionContent> </AccordionItem> <AccordionItem value='Άσκηση 5'> <AccordionTrigger> ## Άσκηση 5 </AccordionTrigger> <AccordionContent> ### 🔍 Συμπλήρωση Πίνακα για τα Όργανα της Πέψης | **Όργανο** | **Ρόλος του οργάνου στην πέψη των τροφών** | |---------------------|---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------| | **Στόμα** | Μάσηση τροφής, μερική διάσπαση υδατανθράκων, σχηματισμός βλωμού 🍞 | | **Φάρυγγας** | Κατάποση, μεταφορά βλωμού από το στόμα στο στομάχι 🚶‍♂️ | | **Οισοφάγος** | Με τις κινήσεις του μεταφέρει την τροφή από το φάρυγγα στο στομάχι 🚚 | | **Στομάχι** | Ανάμειξη τροφής με γαστρικό υγρό, δημιουργία χυλού, διάσπαση πρωτεϊνών 🍲 | | **Λεπτό έντερο** | Ανάμειξη χυλού με παγκρεατικό υγρό και χολή για την ολοκλήρωση της πέψης, διάσπαση λιπών, ολοκληρωτική διάσπαση υδατανθράκων και πρωτεϊνών, απορρόφηση θρεπτικών συστατικών 🌱 | | **Παχύ έντερο** | Απορρόφηση νερού και δημιουργία κοπράνων 🚽 | Το κάθε όργανο συμβάλλει με τον δικό του μοναδικό τρόπο στη διαδικασία της πέψης, από τη μάσηση και κατάποση μέχρι την απορρόφηση και αποβολή των τροφών! 🍽️ </AccordionContent> </AccordionItem> <AccordionItem value='Άσκηση 6'> <AccordionTrigger> ## Άσκηση 6 </AccordionTrigger> <AccordionContent> ### ✏️ Συμπλήρωση του Σχήματος **α. Στο σχήμα έχουμε**: 1. **Οισοφάγος** 2. **Στομάχι** 3. **Λεπτό έντερο** 4. **Παχύ έντερο** **β.** Η λειτουργία που συνδέει το πεπτικό με το κυκλοφορικό σύστημα ονομάζεται **απορρόφηση**. **γ.** Οι **σιελογόνοι αδένες**, το **συκώτι** και το **πάγκρεας** είναι τα τρία όργανα του πεπτικού μας συστήματος που, ενώ παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στην πέψη, η τροφή **δεν έρχεται ποτέ σε επαφή** μαζί τους. 🚫🍽️ > Στο σχήμα, τα βέλη δείχνουν τα σημεία από τα οποία η τροφή **περνάει** κατά τη διαδικασία της πέψης, αλλά και τα όργανα που βοηθούν έμμεσα χωρίς να έρχονται σε άμεση επαφή με την τροφή. 🌟 </AccordionContent> </AccordionItem> <AccordionItem value='Άσκηση 7'> <AccordionTrigger> ## Άσκηση 7 </AccordionTrigger> <AccordionContent> ### 🕰️ Υπολογισμός Χρόνου Πέψης Φυτικής Ίνας **Αρχικά**: Μετά το στομάχι, η τροφή περνά στο λεπτό έντερο και μετά στο παχύ έντερο, καταλήγοντας στο πρωκτό. Συνολικά, η απόσταση που έχει να διανύσει η φυτική ίνα από το στομάχι μέχρι να βγει από το σώμα μας είναι: - **6 μέτρα** λεπτού εντέρου + **1,5 μέτρο** παχέος εντέρου = **7,5 μέτρα** 🚶‍♂️ **Δεδομένο**: Η φυτική ίνα διανύει περίπου **1,5 μέτρο** σε μισή ώρα (**30 λεπτά**). ### 🔢 Υπολογισμός: Για **1,5 μέτρο** χρειάζεται **30 λεπτά** ⏱️ Για **7,5 μέτρα** χρειάζεται **x** λεπτά - Άρα x = (30 λεπτά * 7,5 μέτρα) / 1,5 μέτρο - x = **150 λεπτά** ⏳ 150 λεπτά = **2,5 ώρες** 🕒 ### Συμπέρασμα: - Χρειάζονται **2,5 ώρες** για να βγει η φυτική ίνα από το σώμα μας μετά την κατανάλωση της! 🌿 </AccordionContent> </AccordionItem> <AccordionItem value='Άσκηση 8'> <AccordionTrigger> ## Άσκηση 8 </AccordionTrigger> <AccordionContent> ### 💧 **Πείραμα Φθορίου και Υγεία των Δοντιών (1956)** Το 1956, μια ομάδα επιστημόνων πραγματοποίησε ένα πείραμα για να δει αν το φθόριο στο νερό βοηθά στην προστασία των δοντιών των παιδιών από την τερηδόνα (η οποία είναι οι "τρύπες" που δημιουργούνται στα δόντια λόγω κακής στοματικής υγιεινής). Το πείραμα συνέκρινε παιδιά που έπιναν νερό με φθόριο και παιδιά που έπιναν νερό χωρίς φθόριο. Τα αποτελέσματα ήταν ξεκάθαρα: - Τα παιδιά που έπιναν νερό με **φθόριο** είχαν **πολύ λιγότερες τερηδόνες** σε σχέση με αυτά που έπιναν νερό χωρίς φθόριο. --- ### 🔍 **Ανάλυση των Αποτελεσμάτων:** #### α. **Σύγκριση της κατάστασης των δοντιών:** Τα δεδομένα στον πίνακα δείχνουν πως τα παιδιά που έπιναν νερό με φθόριο είχαν **πολύ καλύτερη υγεία στα δόντια τους** σε όλες τις ηλικίες, σε σύγκριση με τα παιδιά που έπιναν νερό χωρίς φθόριο. Αυτό αποδεικνύει την **προστατευτική δράση του φθορίου** απέναντι στην τερηδόνα. Σημείωση: Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι η υπερβολική χρήση φθορίου μπορεί να προκαλέσει άλλα προβλήματα, όπως η φθορίωση, όπου τα δόντια εμφανίζουν λευκές κηλίδες. #### β. **Εξήγηση της μείωσης της τερηδόνας τα τελευταία χρόνια:** Τα τελευταία 10-15 χρόνια, παρατηρείται μια μείωση στις τερηδόνες, παρόλο που η κατανάλωση ζάχαρης παραμένει υψηλή. Αυτό μπορεί να εξηγηθεί από: - **Καλύτερη στοματική υγιεινή:** Οι άνθρωποι βουρτσίζουν τα δόντια τους τακτικά και επισκέπτονται τον οδοντίατρο πιο συχνά. - **Περισσότερα προϊόντα με φθόριο:** Όχι μόνο το φθόριο στο νερό, αλλά και τα οδοντόκρεμες, στοματικά διαλύματα και άλλες θεραπείες προστατεύουν τα δόντια. - **Προσθήκη φθορίου στο νερό:** Σε πολλές χώρες προστίθεται φθόριο στο νερό, το οποίο παρέχει συνεχώς μικρές δόσεις φθορίου για την ενίσχυση της υγείας των δοντιών. Συνολικά, η καλή στοματική υγιεινή και η χρήση φθορίου έχουν συμβάλει σημαντικά στη μείωση της τερηδόνας, παρά την υψηλή κατανάλωση ζάχαρης. 🍭🦷 </AccordionContent> </AccordionItem> <AccordionItem value='Άσκηση 9'> <AccordionTrigger> ## Άσκηση 9 </AccordionTrigger> <AccordionContent> ### 📊 Ανάλυση του Πίνακα Ενέργειας και Διατροφής #### α. **Ποια τροφή περιέχει το μεγαλύτερο και ποια το μικρότερο ποσό ενέργειας;** - Το **βούτυρο** περιέχει το **μεγαλύτερο ποσό ενέργειας** (3.000 kJ), ενώ το **γάλα** περιέχει το **μικρότερο ποσό ενέργειας** (290 kJ). #### β. **Ερμηνεία των στηλών Α, Β, Γ και Δ:** - **Στήλη Α:** Δείχνει την περιεκτικότητα των τροφών σε **πρωτεΐνες**. Αυτό μπορούμε να το καταλάβουμε επειδή οι ζωικές τροφές όπως η **μοσχάρι** και ο **τόνος** έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες. - **Στήλη Β:** Δείχνει την περιεκτικότητα των τροφών σε **νερό**. Το καταλαβαίνουμε γιατί όλες οι τροφές που έχουν πολύ νερό, όπως οι **πατάτες** και το **γάλα**, δείχνουν υψηλότερα ποσοστά νερού. - **Στήλη Γ:** Δείχνει την περιεκτικότητα των τροφών σε **υδατάνθρακες**. Αυτό το γνωρίζουμε επειδή τροφές όπως οι **πατάτες** που είναι πλούσιες σε άμυλο έχουν υψηλά ποσοστά, ενώ το **βούτυρο** έχει πολύ χαμηλά. - **Στήλη Δ:** Δείχνει την περιεκτικότητα των τροφών σε **λίπη**. Αυτό το συμπεραίνουμε επειδή το **βούτυρο** και το **μοσχάρι** έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε λίπη, σε αντίθεση με τις **πατάτες** που δεν περιέχουν λίπη. #### γ. **Δύο τροφές που δεν αναφέρονται στον πίνακα αλλά είναι απαραίτητες για ισορροπημένη διατροφή:** - **Φρούτα**: Όπως μήλα και πορτοκάλια, που είναι πλούσια σε βιταμίνες και φυτικές ίνες. - **Λαχανικά**: Όπως μπρόκολο και καρότα, που παρέχουν βιταμίνες, μέταλλα και αντιοξειδωτικά απαραίτητα για την υγεία. Αυτές οι τροφές συμπληρώνουν μια ισορροπημένη διατροφή, παρέχοντας θρεπτικά συστατικά που βοηθούν στη σωστή λειτουργία του σώματος. 🥦🍎 </AccordionContent> </AccordionItem> </AccordionRoot>