Περίληψη Μαθήματος

## Η Ποίηση και η Πεζογραφία στον Κόσμο τον 20ό Αιώνα 📚🌍 ### Ποίηση 🎭 #### Η Κληρονομιά του Συμβολισμού ✨ Ο συμβολισμός, που εμφανίστηκε γύρω στα 1870 στη Γαλλία, κυριάρχησε έως τις αρχές της δεκαετίας του 1920 με τη μορφή της "καθαρής ποίησης". Αυτή ήταν μια προσπάθεια ποιητικής έκφρασης απαλλαγμένης από καθετί μη ποιητικό με κύριο εκφραστή τον **Πολ Βαλερί**. Παράλληλα, άλλοι σημαντικοί ποιητές που επηρεάστηκαν περιλαμβάνουν τους **Ράινερ Μαρία Ρίλκε** στη Γερμανία, **Χουάν Ραμόν Χιμένεθ** (Νόμπελ 1956) και **Αντόνιο Ματσάδο** στην Ισπανία, **Γουίλιαμ Μπάτλερ Γέιτς** στη Μ. Βρετανία, και **Γκαμπριέλε Ντ' Ανούντσιο** στην Ιταλία. #### Μοντερνισμός και Νέα Ρεύματα 🌟 - **Φουτουρισμός και Ντανταϊσμός** - Απελευθέρωση από τη μορφή και παραδοσιακές τεχνικές. - Σημαντικοί εκπρόσωποι: **Βλαντιμίρ Μαγιακόφσκι**, **Βελίμιρ Χλέμπνικοφ**. - **Σουρεαλισμός (Υπερρεαλισμός)** - Πρόταση για έναν νέο τρόπο πρόσληψης της πραγματικότητας, γνωστός ως "ψυχικός αυτοματισμός". - Κύριοι εκφραστές: **Αντρέ Μπρετόν**, **Πολ Ελιάρ**, **Λουί Αραγκόν**. <Fact title='Ο Αντρέ Μπρετόν εξηγεί τον μηχανισμό της "αυτόματης γραφής"'> Συγκεντρωθείτε σ’ αυτό που έχετε να γράψετε, αφού εγκατασταθείτε σ’ ένα μέρος όσο το δυνατόν ευνοϊκότερο γι’ αυτό τον σκοπό. Περάστε στην πιο παθητική ή την πιο δεκτική κατάσταση που σας είναι δυνατόν. Αφαιρέστε το μυαλό σας, τα ταλέντα σας, κι όλων των άλλων. Πείτε στον εαυτό σας ότι η λογοτεχνία είναι ένας από τους πιο θλιβερούς δρόμους που οδηγούν παντού. Γράψτε γρήγορα χωρίς προσχεδιασμένο θέμα, αρκετά γρήγορα ώστε να μη συγκρατήσετε και να μη βρεθείτε στον πειρασμό να ξαναδιαβάσετε αυτά που έχετε γράψει. </Fact> - **Αγγλοσαξονικός Μοντερνισμός (1910-1940)** - **Τ. Σ. Έλιοτ** (Νόμπελ 1948) και **Έζρα Πάουντ**: μιλούν για παρακμή του πολιτισμού και ανάγκη ολοκλήρωσης του ανθρώπου. - Ξεχωριστές μορφές: **Ντίλαν Τόμας**, **Γουίλιαμ Μπάτλερ Γέιτς** (Νόμπελ 1923). ### Πεζογραφία 📖 #### Νεοτεριστικό ή Μοντερνιστικό Μυθιστόρημα 📚 - **Πρωτεργάτες**: **Μαρσέλ Προυστ**, **Τζέιμς Τζόις**, **Φραντς Κάφκα**, **Ρόμπερτ Μούζιλ**, **Τόμας Μαν** (Νόμπελ 1929), **Βιρτζίνια Γουλφ**. - **Χαρακτηριστικά**: Εγκατάλειψη γραμμικής αφήγησης, εσωτερικός μονόλογος, ψυχολογική σκιαγράφηση των χαρακτήρων. #### Ρεαλιστικό Μυθιστόρημα 🌍 - **Αντιπολεμική Πεζογραφία**: Εμπνευσμένη από τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο (έργα των **Μπαρμπίς**, **Ντορζελές**, **Ντιαμέλ**). - **Αμερικανική Λογοτεχνία**: **Τζον Ντος Πάσος**, **Έρνεστ Χέμινγουεϊ** (Νόμπελ 1954), **Γουίλιαμ Φόκνερ** (Νόμπελ 1949), **Τζον Στάινμπεκ** (Νόμπελ 1962). <Fact title='Ο Τζον Στάινμπεκ δηλώνει πίστη στην απόλυτη ελευθερία'> Και να σε τι πιστεύω: πως το ελεύθερο κι ερευνητικό πνεύμα του ανθρώπινου ατόμου είναι το πολυτιμότερο πράμα στον κόσμο. Και να για ποιο θ’ αγωνιστώ: για να ‘ναι ελεύθερο το πνεύμα να πάρει οποιαδήποτε διεύθυνση θέλει, χωρίς να το κατευθύνουν. </Fact> #### Σοσιαλιστικός Ρεαλισμός και Κριτική στο Σοβιετικό Καθεστώς 🔨 - **Συγγραφείς**: **Μιχαήλ Σόλοχοφ** (Νόμπελ 1965), **Μπορίς Πάστερνακ** (Νόμπελ 1958), **Αλεξάντρ Σολτζενίτσιν** (Νόμπελ 1970). #### Λογοτεχνία του Παραλόγου 🌀 - **Πρωτεργάτες**: **Φραντς Κάφκα**, **Ζαν-Πολ Σαρτρ** (Νόμπελ 1964), **Αλμπέρ Καμί** (Νόμπελ 1957), **Σάμιουελ Μπέκετ** (Νόμπελ 1969). - **Θεματολογία**: Αποξένωση, παραλογισμός του ανθρώπου σε ένα αφιλόξενο σύμπαν. <Fact title='Αλμπέρ Καμί: ο άνθρωπος ζει σ’ έναν παράλογο κόσμο'> Μέσα σ’ ένα σύμπαν στερημένο από ψευδαισθήσεις και φώτα, ο άνθρωπος νιώθει ξένος. Σ’ αυτή την εξορία [...] δεν υπάρχει βοήθεια. Αυτή η απόσταση του ανθρώπου από τη ζωή του [...] αποτελεί κυριολεκτικά το συναίσθημα του παραλόγου. </Fact> #### Λογοτεχνία του Φανταστικού και Μαγικός Ρεαλισμός 🌌 - **Συγγραφείς**: **Άλντους Χάξλεϊ**, **Άιζακ Ασίμοφ**, **Άρθουρ Κλαρκ**, **Τζορτζ Όργουελ**. - **Μαγικός Ρεαλισμός**: **Χόρχε Λουίς Μπόρχες**, **Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες** (Νόμπελ 1982), **Ιζαμπέλ Αλιέντε**. #### Κοινωνική Λογοτεχνία και Θέματα Αποκλεισμού 📜 - **Γυναικεία Λογοτεχνία**: **Σιμόν ντε Μποβουάρ**, **Μαργκερίτ Ντιράς**, **Μαργκερίτ Γιουρσενάρ**. - **Αφροαμερικανοί Συγγραφείς**: **Τόνι Μόρισον** (Νόμπελ 1993). - **Νοτιοαφρικανική Λογοτεχνία**: **Ναντίν Γκόρντιμερ** (Νόμπελ 1991). Ο 20ός αιώνας αποτέλεσε μια περίοδο πλούσιας και ποικιλόμορφης λογοτεχνικής παραγωγής, με την ποίηση και την πεζογραφία να αντικατοπτρίζουν τις κοινωνικές, πολιτικές και ψυχολογικές αλλαγές της εποχής. 🌍📚