Βασική Θεωρία

## ⛪ Θρησκευτική Μεταρρύθμιση (1517-1555) ### 🏛️ Η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία σε κρίση - **Από τα τέλη του Μεσαίωνα**, το ηθικό κύρος της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας άρχισε να μειώνεται. - **Κριτική**: - Διοικητική ανεπάρκεια - Πολυτέλεια της αυλής - Ηθική διαφθορά πολλών εκκλησιαστικών αξιωματούχων - Οι **πιστοί** αντιδρούσαν στην πώληση συγχωροχαρτιών ως μέσο άφεσης αμαρτιών. <Fact title="Οι αδυναμίες της Εκκλησίας"> Οι πάπες που δείχνουν τόση ενεργητικότητα στο να συγκεντρώνουν χρήματα, αναθέτουν ευχαρίστως κάθε αποστολική εργασία στους επισκόπους, οι επίσκοποι στους ιερείς, οι ιερείς στους διάκους, οι διάκοι στους περιπλανώμενους μοναχούς και αυτοί εγκαταλείπουν τα πρόβατα του Χριστού σε ανθρώπους που η μόνη τους ικανότητα είναι να τα γδέρνουν. - Έρασμος, Μωρίας Εγκώμιο (1515). </Fact> ### 🔥 Η Μεταρρύθμιση του Λουθήρου - **Γερμανικές χώρες**: Αντίδραση στις αδυναμίες της Εκκλησίας. - **Πάπας Λέων X**: Έδωσε άδεια για μαζική πώληση συγχωροχαρτιών το 1515. <Fact title="Συγχωροχάρτια"> Τα συγχωροχάρτια ήταν γραπτή άφεση αμαρτιών που παραχωρούσε η Εκκλησία στους πιστούς κατά το Μεσαίωνα έναντι χρηματικής προσφοράς. Η πώλησή τους όμως έλαβε τη μορφή γενικευμένου φαινομένου το 16ο αιώνα. </Fact> - **Μαρτίνος Λούθηρος**: Διαμαρτυρήθηκε κατά των συγχωροχαρτιών, θυροκολλώντας τις 95 θέσεις του σε εκκλησία της Βιτεμβέργης το 1517. - Ο Λούθηρος κάηκε δημόσια τη βούλλα του αφορισμού του το 1520. <Fact title="Η επιστροφή στη Βίβλο"> Είμαι απόλυτα αντίθετος με την άποψη εκείνων που δε θέλουν να μεταφραστεί η Βίβλος στη λαϊκή γλώσσα για να διαβάζεται από τους ανθρώπους του λαού, ωσάν να ήταν τόσο δυσνόητη η διδασκαλία του Χριστού, ώστε μόνο μια χούφτα θεολόγων να μπορούσε να την κατανοήσει, ή ωσάν η χριστιανική θρησκεία να στηριζόταν στην αμάθεια. Θα ήθελα ακόμα και οι πιο ταπεινές γυναίκες να διαβάζουν τα Ευαγγέλια και τις Επιστολές του αποστόλου Παύλου. Έπειτα, θα επιθυμούσα αυτό το βιβλίο να μεταφραστεί σε όλες τις γλώσσες, ώστε οι Σκοτσέζοι, οι Ιρλανδοί, αλλά επίσης και οι Τούρκοι και οι Σαρακηνοί να είναι σε θέση να το διαβάζουν και να το γνωρίζουν. - Έρασμος, Πρόλογος στην Καινή Διαθήκη, 1516. </Fact> - **Δίαιτα της Βορμς**: Ο Λούθηρος κλήθηκε να απολογηθεί το 1521, αλλά αρνήθηκε να αναιρέσει τις απόψεις του. - **Ομολογία της Αυγούστας (1530)**: Οι γερμανοί ηγεμόνες υπέβαλαν υπόμνημα με τις βασικές αρχές του λουθηρανισμού. <Fact title="Τα βασικά σημεία της διδασκαλίας του Λουθήρου"> - Μόνο η πίστη οδηγεί στη σωτηρία της ψυχής. - Η σωτηρία είναι αποκλειστικό δώρο του Θεού. - Η προσευχή είναι το μόνο μέσο επικοινωνίας με το Θεό. - Η Αγία Γραφή αποτελεί τη μόνη αυθεντία. </Fact> ### 💥 Η διάδοση της Μεταρρύθμισης - **Λουθηρανισμός**: Επεκτάθηκε στις σκανδιναβικές χώρες. - **Καλβινισμός**: Επικράτησε κυρίως στη Γαλλία, τις Κάτω Χώρες, την Ελβετία και τη Σκωτία. <Fact title="Θεμελιώδης αρχή της Καλβινικής διδασκαλίας"> Ονομάζουμε απόλυτο προορισμό το προαιώνιο σχέδιο του θεού, που μ' αυτό καθόρισε την τύχη του κάθε ανθρώπου. Γιατί δε δημιουργεί όλους τους ανθρώπους κάτω από τις ίδιες συνθήκες, αλλά άλλους τους προορίζει για την αιώνια ζωή και άλλους για την αιώνια καταδίκη. Έτσι, ανάλογα με το σχέδιο του Θεού, τονίζουμε ότι άλλοι άνθρωποι είναι πλασμένοι για τη ζωή και άλλοι για το θάνατο... - Ιωάννης Καλβίνος, Χριστιανική Διδασκαλία, VII. </Fact> - **Αγγλικανισμός**: Ξεκίνησε από τον Ερρίκο Η' της Αγγλίας το 1534. ### 🛡️ Η Αντιμεταρρύθμιση - **Καθολική Εκκλησία**: - Αναδιοργάνωση μοναχικών ταγμάτων. - Επανενεργοποίηση της Ιεράς Εξέτασης. - Σύσταση Συμβουλίου Λογοκρισίας. <Fact title="Η Σύνοδος του Τρέντο (1545-1563)"> Η Καθολική Εκκλησία συγκάλεσε τη Σύνοδο του Τρέντο για την ηθικοπνευματική ανασυγκρότηση και την αποσαφήνιση του καθολικού δόγματος. </Fact> ### 📜 Οι συνέπειες της Μεταρρύθμισης - **Τέλος της θρησκευτικής ενότητας** στην Ευρώπη. - **Εθνικές ταυτότητες**: Η διαδικασία διαμόρφωσης εθνικών ταυτοτήτων συνδέθηκε με το μεταρρυθμιστικό κίνημα. - **Δημοκρατικό πνεύμα**: Ο Καλβινισμός προώθησε την ανάπτυξη του κοινοβουλευτικού πολιτεύματος και του κεφαλαιοκρατικού συστήματος. - **Πολιτειακές μεταβολές**: Χώρες όπως η Ολλανδία, η Αγγλία και οι ΗΠΑ πρωτοστάτησαν στις πολιτειακές μεταβολές. ### 🗺️ Συνοπτικά Η Θρησκευτική Μεταρρύθμιση του 16ου αιώνα έφερε μεγάλες αλλαγές στην Ευρώπη, σηματοδοτώντας το τέλος της θρησκευτικής ενότητας και την αρχή νέων πολιτικών και κοινωνικών δομών. Η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία βρέθηκε σε κρίση, ενώ η αντίδραση των μεταρρυθμιστών, όπως ο Λούθηρος και ο Καλβίνος, δημιούργησε νέα θρησκευτικά δόγματα και αναδιαμόρφωσε τον πολιτικό χάρτη της Ευρώπης. 🌍⛪🛡️