Περίληψη Μαθήματος

## Τα Γράμματα 📜 ### Απόσπασμα από Ποίημα του Αλκαίου: "Τα Δεινά του Πολέμου" 🗡️ > Μα βέβαια και για μας μικρό δε βγήκε κακό: γιατί μια τρέλ’ από τα ουράνια στέλνοντας κάτου ο Δίας, σ’ έναν αγώνα που μαύρον θρήνον έσυρε, πολλούς ξεσήκωσε λεβέντες διαλεγμένους για πόλεμο, έναν κι έναν, που μεγάλη η δόξα τους πολύ μακριά έχει φτάσει. Γιατί ψυχές αντρίκιες αυτοί, κάστρο της πολιτείας, ορθώθηκαν αγνάντι καθώς Εκείνος το’ θελε: και τότε πολλούς η μοίρα βρήκε του θανάτου, και οι άλλοι, όσοι σωθήκαμε, γεμάτοι πληγές είχαμε μείνει αιματωμένες. > - Μετάφραση Παναγή Λεκατσά Η αρχαϊκή ποίηση στρέφεται από τα ηρωικά κατορθώματα των προγόνων (ομηρικά έπη) στη διδακτική ποίηση του Ησίοδου. Ο Ησίοδος εξιστορεί τη δημιουργία του κόσμου και την επικράτηση των θεών του Ολύμπου ("Θεογονία") και δίνει συμβουλές για τη ζωή και την ηθική των ανθρώπων ("Έργα και Ημέραι"). Η ειρήνη γίνεται το κέντρο της ποίησης αντί του πολέμου. Αργότερα, επικρατεί η λυρική ποίηση, όπου οι ποιητές υμνούν τους θεούς, τους αθλητές και τις νίκες τους, περιγράφουν τις χαρές και τις λύπες του έρωτα, επαινούν τις πολιτικές αρετές και σατιρίζουν τα ελαττώματα των ανθρώπων. ### Απόσπασμα από την Ιλιάδα: "Η Ασπίδα του Αχιλλέα" 🛡️ > ...Και πρώτα αρχίνησε μεγάλη ασπίδα στέρια, πλουμιά ως την άκρη, και λαμπρό της έβαλε στεφάνι τρίκλωνο γύρω αστραφτερό με το λουρί ασημένιο. Ταύρου πετσί είχε ο δίσκος της πεντάδιπλο, και μέσα του σκάλιζε άθια ένα σωρό με τη σοφή του τέχνη. Έφτιασε μέσα εκεί τη Γης, μέσα γιαλό και Ουράνια, Ήλιο εκεί μέσα ακούραστο, γιομόφωτο Φεγγάρι, Κι όλα τα ζούδια τ’ ουρανού πούχει στεφάνι γύρω, Βροχάστερα και Κυνηγό λαμπρόφεγγο και Πούλια, κι’ Αρκούδα που πολλοί θνητοί κι’ Αμάξι τηνε κράζουν που πάντα αφτού κλωθογυρνάει τον Κυνηγό θωρώντας και μόνη αφτή μές’ του Ωκιανού δε λούζεται το κύμα. > - Μετάφραση Αλέξανδρου Πάλλη ### Απόσπασμα από Ποίημα της Σαπφούς: "Βασίλεψε το Φεγγάρι" 🌕 > Το φεγγαράκι εμίσεψε, μεσάνυχτα σημαίνει, Οι ώρες φεύγουν και περνούν κι εγώ κοιμάμαι μόνη… > - Μετάφραση Αργύρη Εφταλιώτη Ξεχωριστοί πνευματικοί άνθρωποι, όπως ο Θαλής, o Αναξίμανδρος και ο Αναξιμένης από τη Μίλητο, ο Ηράκλειτος από την Έφεσο και ο Πυθαγόρας από τη Σάμο, προσπαθούν να κατανοήσουν τη δημιουργία του κόσμου και το νόημα της ζωής με λογικό τρόπο και να εξηγήσουν τα φυσικά φαινόμενα. Έτσι, αναπτύσσονται η φιλοσοφία, η αστρονομία, η γεωγραφία, η μετεωρολογία και τα μαθηματικά. Ο Θαλής, για παράδειγμα, προέβλεψε την έκλειψη του ήλιου και ο Αναξίμανδρος σχεδίασε τον πρώτο χάρτη του ουρανού και της γης. 📜 ### Απόσπασμα από Ποίημα της Σαπφούς: "Χαριτωμένο Δάσος" 🌳 > ...Χαριτωμένο δάσος όλο μηλιές: μέσα οι βωμοί καπνίζουν απ’ το λιβάνι. Νερά κατάκρυα ανάμεσα στα κλώνια κελαϊδούν: απ’ τα ρόδα γύρω ο τόπος ολόσκιωτος: βαθύ τον ύπνο χύνουν τα φύλλα ως σειούνται. Στο λιβάδι, όπου βόσκουν τα πουλάρια, οι ανοιξιάτικοι ανθοί θρασομανούνε: γλυκό σα μέλι το άνηθο ευωδιάζει (και το τριφύλλι). Έλα Αφροδίτη, εδώ στεφανωμένη να σμίξεις με νερό και στο τραπέζι το νέχταρ να κεράσεις σε ποτήρια μαλαματένια. > - Μετάφραση Ιωάννη Κακριδή ### Απόσπασμα από τον Ηράκλειτο 🗣️ > "Πόλεμος πάντων μὲν πατήρ ἐστί, πάντων δὲ βασιλεύς, καὶ τοὺς μὲν θεοὺς ἔδειξε τοὺς δὲ ἀνθρώπους, τοὺς μὲν δούλους ἐποίησε τοὺς δὲ ἐλευθέρους." > (Ο πόλεμος είναι πατέρας όλων, όλων βασιλιάς. Άλλους ανέδειξε σε θεούς και άλλους σε ανθρώπους, άλλους έκανε δούλους και άλλους ελεύθερους.) > "Δεν μπορούμε να μπούμε δυο φορές στο ίδιο ποτάμι, ούτε ν’ αγγίξουμε δυο φορές μια ουσία θνητή, γιατί σκορπίζεται και πάλι μαζεύεται με την οξύτητα και την ταχύτητα της μεταβολής, και μάλιστα όχι πάλι, ούτε αργότερα, αλλά ταυτόχρονα εμφανίζεται και χάνεται και πλησιάζει και απομακρύνεται." Οι αρχαίοι Έλληνες λογοτέχνες και φιλόσοφοι, με το έργο και τις σκέψεις τους, διαμόρφωσαν τα θεμέλια της σύγχρονης σκέψης και του πολιτισμού, αφήνοντας ένα ανεξίτηλο αποτύπωμα στην ανθρώπινη ιστορία. 🌟