Βασική Θεωρία

## 🧬 Η Ροή της Γενετικής Πληροφορίας ### 📜 Δομή των Νουκλεϊκών Οξέων – Αποθήκευση της Γενετικής Πληροφορίας Τα **νουκλεϊκά οξέα** δομούνται από επαναλαμβανόμενες μονάδες, τα **νουκλεοτίδια**. Τα νουκλεοτίδια του **DNA** ονομάζονται **δεοξυριβονουκλεοτίδια** και ενώνονται μεταξύ τους με ισχυρούς χημικούς δεσμούς για να σχηματίσουν μία αλυσίδα. Η σειρά των νουκλεοτιδίων στην αλυσίδα αυτή καθορίζει τη γενετική πληροφορία. - **DNA**: Αποτελείται από δύο πολυνουκλεοτιδικές αλυσίδες που ενώνονται με **ασθενείς χημικούς δεσμούς** μεταξύ των **αζωτούχων βάσεων** τους: - Αδενίνη (Α) ενώνεται με Θυμίνη (Τ) - Γουανίνη (G) ενώνεται με Κυτοσίνη (C) - Αυτή η σύνδεση σχηματίζει μια **διπλή έλικα**. - **RNA**: Αποτελείται από ριβονουκλεοτίδια και είναι **μονόκλωνο**. Οι βάσεις του RNA είναι: - Αδενίνη (Α) - Ουρακίλη (U) (αντί της Θυμίνης) - Γουανίνη (G) - Κυτοσίνη (C) Το RNA συμμετέχει σε διάφορους ρόλους, με κύρια μορφή το **mRNA** (αγγελιαφόρο RNA), το **tRNA** (μεταφορικό RNA) και το **rRNA** (ριβοσωμικό RNA). ### 🔄 Αντιγραφή του DNA – Διατήρηση και Μεταβίβαση της Γενετικής Πληροφορίας Κατά την κυτταρική διαίρεση, το DNA **διπλασιάζεται** μέσω μιας διαδικασίας που ονομάζεται **αντιγραφή**, ώστε κάθε θυγατρικό κύτταρο να έχει τις ίδιες γενετικές πληροφορίες. - Η **διπλή έλικα** ανοίγει, και οι αζευγάρωτες βάσεις κάθε αλυσίδας σχηματίζουν δεσμούς με συμπληρωματικά νουκλεοτίδια. - Το αποτέλεσμα είναι η δημιουργία δύο πανομοιότυπων μορίων DNA, με μία παλιά και μία νέα αλυσίδα. ### 📋 Μεταγραφή και Μετάφραση – Έκφραση της Γενετικής Πληροφορίας Η **μεταγραφή** είναι η διαδικασία μεταφοράς της γενετικής πληροφορίας από το DNA στο **mRNA**. Το **mRNA** φέρει την πληροφορία για τη σειρά των αμινοξέων που θα συνθέσουν μια πρωτεΐνη. - Κατά τη μεταγραφή, ένα συγκεκριμένο τμήμα του DNA **ξετυλίγεται**, και η μία αλυσίδα του λειτουργεί ως πρότυπο για τη σύνθεση του mRNA. - Οι βάσεις του mRNA είναι συμπληρωματικές με αυτές του DNA. Μετά τη μεταγραφή, το mRNA μεταφέρεται στο **ριβόσωμα** για την **μετάφραση**, όπου συντίθεται η πρωτεΐνη. - Στη μετάφραση, το **tRNA** μεταφέρει τα αμινοξέα στο ριβόσωμα, όπου συνδέονται διαδοχικά σύμφωνα με τις οδηγίες του mRNA. - Το **rRNA** του ριβοσώματος συνδέεται με το mRNA, επιτρέποντας την αλληλεπίδραση των τριών μορφών RNA για τη σύνθεση της πρωτεΐνης. ### 🧬 Το Κεντρικό Δόγμα της Βιολογίας Το **Κεντρικό Δόγμα της Βιολογίας** περιγράφει τη ροή της γενετικής πληροφορίας: - **DNA → RNA → Πρωτεΐνη** - Αυτή η ροή είναι η βάση της έκφρασης των γονιδίων και καθορίζει τα χαρακτηριστικά ενός οργανισμού.