Περίληψη Μαθήματος

## 🍽️ Δομή και Λειτουργία του Πεπτικού Συστήματος ### 🔋 Η Σημασία της Ενέργειας για τον Οργανισμό - Η **ενέργεια** είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της ζωής και των λειτουργιών του οργανισμού. - Ο άνθρωπος αποκτά ενέργεια μέσω της **οξείδωσης** των θρεπτικών ουσιών από τις τροφές. - **Υδατάνθρακες** και **λίπη** είναι οι κύριες πηγές ενέργειας. - Οι **πρωτεΐνες** παρέχουν ενέργεια σε ειδικές μόνο περιπτώσεις. ### 🍎 Θρεπτικές Ουσίες - **Θρεπτικές ουσίες**: Περιλαμβάνουν και άλλες ουσίες εκτός από αυτές που παρέχουν ενέργεια. - **Νερό**: Απαραίτητο για πολλές λειτουργίες του οργανισμού. - **Βιταμίνες** και **ανόργανα άλατα (ιόντα)**: Δεν παρέχουν ενέργεια, αλλά είναι κρίσιμες για τη λειτουργία του οργανισμού. - Οι θρεπτικές ουσίες εισέρχονται στον οργανισμό μέσω του **πεπτικού συστήματος** και υφίστανται πέψη ώστε να μπορούν να απορροφηθούν. ### 🧩 Γαστρεντερικός Σωλήνας και Προσαρτημένοι Αδένες - **Πεπτικό σύστημα**: Αποτελείται από τον γαστρεντερικό σωλήνα και τους προσαρτημένους αδένες (σιελογόνοι αδένες, πάγκρεας, ήπαρ). - **Γαστρεντερικός σωλήνας**: Ένας κοίλος αγωγός με τέσσερις βασικές στιβάδες στο τοίχωμά του: 1. **Βλεννογόνος χιτώνας** 2. **Υποβλεννογόνιος χιτώνας** 3. **Μυϊκός χιτώνας** 4. **Ορογόνος χιτώνας** - **Λειτουργίες**: Πέψη, απορρόφηση θρεπτικών ουσιών, προώθηση και ανάμειξη της τροφής. ### 🍽️ Διαδικασία της Πέψης - **Πέψη**: Η διάσπαση της τροφής σε μικρότερα μόρια, ώστε να απορροφηθούν. - Ξεκινά στη **στοματική κοιλότητα** με τη μάσηση και την ανάμειξη της τροφής με το σάλιο. - Το **στομάχι** αποθηκεύει την τροφή και αρχίζει την πέψη των πρωτεϊνών με τη βοήθεια του **γαστρικού υγρού**. - Στο **λεπτό έντερο** ολοκληρώνεται η πέψη και απορροφώνται οι θρεπτικές ουσίες. - Το **παχύ έντερο** απορροφά νερό και σχηματίζει τα κόπρανα, τα οποία αποβάλλονται από τον οργανισμό. ### 🏥 Προσαρτημένοι Αδένες - **Σιελογόνοι αδένες**: Παράγουν σάλιο που βοηθά στη μάσηση και την πέψη. - **Πάγκρεας**: Μεικτός αδένας, παράγει ένζυμα για τη διάσπαση θρεπτικών ουσιών και ρυθμίζει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. - **Ήπαρ**: Ο μεγαλύτερος αδένας του σώματος, με πολλές λειτουργίες: - **Παραγωγή χολής**: Βοηθά στη διάσπαση των λιπών. - **Αποθήκευση γλυκόζης** ως γλυκογόνο. - **Αποτοξίνωση** του οργανισμού, μεταξύ άλλων. ### ⚠️ Σημαντικά Θέματα Υγείας - **Καρκίνος του στομάχου**: Μία από τις πιο θανατηφόρες μορφές καρκίνου. - **Γαστρίτιδα και Πεπτικό έλκος**: Φλεγμονές στο στομάχι που μπορεί να οφείλονται σε στρες, βακτήρια ή φάρμακα. - **Κίρρωση του ήπατος**: Σοβαρή ασθένεια του ήπατος που προκαλείται κυρίως από τον ιό της ηπατίτιδας ή την κατάχρηση αλκοόλ. - **Χολολιθιάσεις**: Σχηματισμός χολολίθων στη χοληδόχο κύστη, συχνά λόγω διατροφής πλούσιας σε λίπη. - **Ίκτερος**: Κίτρινη χροιά του δέρματος λόγω υπερβολικής συγκέντρωσης χολερυθρίνης στο αίμα. ### 🧠 Επιπλέον Γνώσεις - Οι πτυχές και οι λάχνες του λεπτού εντέρου αυξάνουν την απορροφητική του επιφάνεια έως και 250 m², ενισχύοντας την απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών. Με τη σωστή λειτουργία του πεπτικού συστήματος, ο οργανισμός εξασφαλίζει τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά για ενέργεια και επιβίωση. 🥗💪