Περίληψη μαθήματος
2. Η επανάσταση του 1878 και η Σύμβαση της Χαλέπας 📜
Η νέα κρίση του , με την έκρηξη του ρωσοτουρκικού πολέμου την άνοιξη του 1877, ήταν μια καλή ευκαιρία για την οργάνωση νέου επαναστατικού κινήματος στην Κρήτη. 🇬🇷
- Οργανώθηκαν αμέσως επαναστατικά .
- Εκλέχθηκε 24μελής Επιτροπή για τη διαχείριση του Κρητικού Ζητήματος.
- Ιδρύθηκε στην Αθήνα το «Κρητικόν Κέντρον», για τη συγκέντρωση εφοδίων και όπλων. 🛡️
- Άρχισαν να κατεβαίνουν στην Κρήτη οι εξόριστοι οπλαρχηγοί.
- Η διαφαινόμενη ήττα της Τουρκίας ενθάρρυνε την ελληνική κυβέρνηση του να δηλώσει απερίφραστα ότι θα υποστήριζε μια νέα επανάσταση στην Κρήτη (27 Δεκεμβρίου 1877). 🗣️
Η επανάσταση εξερράγη τον Ιανουάριο του 1878 και πήρε αμέσως παγκρήτιες διαστάσεις. 🔥
Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου
Το άρθρο 15 της Συνθήκης του Αγίου Στεφάνου (Φεβρουάριος 1878) υποχρέωνε την Τουρκία σε πλήρη εφαρμογή του Οργανικού Νόμου του 1868.
Τον Ιούλιο 1878 οι Πρόξενοι των Μεγάλων Δυνάμεων στην Κρήτη επέβαλαν ανακωχή, με τη διαβεβαίωση ότι το Κρητικό Ζήτημα επρόκειτο να απασχολήσει το , το οποίο θα αναθεωρούσε τη Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου. 🌍
- Η Γενική Συνέλευση των Κρητών εξέλεξε δύο αντιπροσώπους για το Συνέδριο του Βερολίνου.
- Η ελληνική Κυβέρνηση, επειδή φοβόταν μήπως οι Κρήτες αντιπρόσωποι πιεσθούν και αποδεχθούν τη λύση της ηγεμονίας, εγκατέλειψε το πάγιο αίτημα της ένωσης και απαγόρευσε τη μετάβασή τους στο Βερολίνο. 🚫
Προσοχή!
Η απόφαση των Μεγάλων Δυνάμεων στο Συνέδριο του Βερολίνου δεν διέφερε ουσιαστικά από εκείνη του Αγίου Στεφάνου.
Η απειλή όμως της συνέχισης της επανάστασης ανάγκασε την Τουρκία να δεχθεί πρόταση της Αγγλίας για νέες παραχωρήσεις στον κρητικό λαό. 🇬🇧
- Αποτέλεσμα των νέων διαβουλεύσεων υπήρξε ο λεγόμενος «Χάρτης της Χαλέπας», μια νέα Σύμβαση, που υπογράφηκε τον Οκτώβριο 1878 στο ομώνυμο προάστιο των Χανίων και επικυρώθηκε αμέσως με σουλτανικό διάταγμα. ✍️
- Επρόκειτο για ένα νέο , που ίσχυσε και αυτός για μια περίπου δεκαετία, ως την επανάσταση του 1889.
Οι κυριότερες διατάξεις του Χάρτη της Χαλέπας ήταν οι εξής: 📜
- Ο Γενικός Διοικητής της Κρήτης θα μπορούσε να είναι και χριστιανός.