3. Τα γεγονότα κατά την περίοδο 1841-1866.

Το κίνημα του Μαυρογένη

Η επαναφορά της Κρήτης στη σουλτανική εξουσία (Ιανουάριος 1841) δεν άλλαξε τις βασικές αρχές της διοίκησης του νησιού. Παρόλο που υπήρξε μια μικρή επαναστατική κινητικότητα το 1848, εμπνευσμένη από τα φιλελεύθερα κινήματα στην Ευρώπη, οι συνθήκες δεν ήταν κατάλληλες για μια νέα επανάσταση. 🤔

Για στρατιωτικούς λόγους, ο σουλτάνος μετέφερε την πρωτεύουσα της Κρήτης από το Ηράκλειο στα Χανιά το 1850, για να είναι κοντά στο λιμάνι της Σούδας και τους στόλους των Μεγάλων Δυνάμεων. 🚢

Ο φόβος για μια νέα επανάσταση, σε μια περίοδο που η Τουρκία ήταν ταπεινωμένη διεθνώς, ανάγκασε τον σουλτάνο να διαπραγματευτεί με τους Κρητικούς ηγέτες. Στις 7 Ιουλίου 1858, εκδόθηκε ένα σουλτανικό φιρμάνι που παραχωρούσε στους χριστιανούς της Κρήτης θρησκευτικά, διοικητικά, φορολογικά και δικαστικά προνόμια, καθώς και το δικαίωμα να οπλοφορούν. 🛡️

Επιπλέον, τους δόθηκε το δικαίωμα να οργανώσουν τις χριστιανικές Δημογεροντίες , έναν θεσμό σημαντικό για την εσωτερική οργάνωση και τη ζωή των χριστιανικών κοινοτήτων. Οι Δημογεροντίες ανέλαβαν την κοινωνική πρόνοια και την εκπαίδευση, ιδρύοντας νοσοκομεία και σχολεία. 🏥 🏫

Κατά την επόμενη δεκαετία, μέχρι την επανάσταση του 1866, η αγγλική προπαγάνδα προσπάθησε να προωθήσει την ιδέα ενός «νησιωτικού ελληνικού κράτους» υπό αγγλική προστασία. Αυτή ήταν η κίνηση των λεγόμενων «αντεπαναστατών», που υποστηρίζονταν από τον Άγγλο Πρόξενο στα Χανιά, Henry Ongley. Ωστόσο, η ιδέα αυτή δεν έγινε αποδεκτή από τους Κρητικούς, και οι λίγοι υποστηρικτές της θεωρήθηκαν προδότες της εθνικής ιδέας και έγιναν αντικείμενο λαϊκής σάτιρας. 🎭