Α. ΤΟ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ (1821-1827)

1. Πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία,

την Κωνσταντινούπολη και την Κύπρο

Μετά την εξέγερση των ναυτικών νησιών και της Σάμου, οι Τούρκοι φοβήθηκαν ότι το πυκνό ελληνικό στοιχείο των δυτικών μικρασιατικών παραλίων δεν θα παρέμενε αδρανές. Ο αναβρασμός που επικρατούσε στις ελληνικές πόλεις της Μικράς Ασίας, οι παράτολμες επιδρομές Σαμίων και Ψαριανών στις μικρασιατικές ακτές και η εμφάνιση ελληνικών πλοίων κοντά στις Κυδωνίες (Αϊβαλί) και τη Σμύρνη εξώθησαν τους Τούρκους σε μέτρα τρομοκράτησης των ελληνικών πληθυσμών. Οι βιαιοπραγίες των Τούρκων στην Κωνσταντινούπολη λειτούργησαν ως σήμα κινδύνου για αρκετούς εύπορους Έλληνες των Κυδωνιών, οι οποίοι προτίμησαν για ασφάλεια να διαπεραιωθούν εσπευσμένα στην απέναντι Λέσβο. Ακολούθησε η καταστροφή της πόλης των Κυδωνιών από τουρκικά στρατεύματα στις αρχές Ιουνίου του 1821, που οδήγησε τους έντρομους κατοίκους της σε άτακτη φυγή στα Ψαρά, ενώ πλήθος φυγάδων από τα λεηλατημένα χωριά γύρω από τις Κυδωνίες κατέφυγε στη Λέσβο.

Νοτιότερα, στη Σμύρνη, όταν οι κάτοικοι πληροφορήθηκαν την τραγική τύχη των Κυδωνιών, επιβιβάστηκαν σε εμπορικά πλοία και διασκορπίστηκαν σε διάφορα νησιά του Αιγαίου πελάγους και την Πελοπόννησο.

Στα Ψαρά και τη Σάμο κατέφυγαν και οι διωκόμενοι από το εσωτερικό της Μικράς Ασίας, επιχειρώντας να γλιτώσουν από τις διώξεις και τις επιθέσεις των ατάκτων*.

Στο προσφυγικό ρεύμα της ίδιας περιόδου μπορούν να συμπεριληφθούν και οι πρόσφυγες από την Κωνσταντινούπολη και την Κύπρο. Οι πρώτοι, κυρίως Φαναριώτες, ήδη πριν από τις ταραχές στην Πόλη, άρχισαν να συρρέουν στην επαναστατημένη Ελλάδα, όπου πολύ γρήγορα διακρίθηκαν στην πολιτική οργάνωση του επαναστατημένου έθνους. Πολλοί Κύπριοι, για να αποφύγουν τις διώξεις των Τούρκων, κατέφυγαν στα Προξενεία των Μεγάλων Δυνάμεων και κατόπιν μεταφέρθηκαν με ξένα πλοία σε λιμάνια της Ιταλίας και της Γαλλίας.

Στην Γ΄ Εθνοσυνέλευση (1826-1827) διάφορες ομάδες προσφύγων που είχαν καταφύγει στην ελεύθερη Ελλάδα επιχείρησαν να θέσουν το αίτημα της αποκατάστασής τους και ειδικά της μόνιμης εγκατάστασής τους. Γι' αυτό επιδίωξαν την εκπροσώπησή τους στη Συνέλευση. Από τους Μικρασιάτες, μόνο οι Σμυρναίοι ενεργοποιήθηκαν προς αυτήν την κατεύθυνση. Ζητούσαν από τη Συνέλευση: α) να εκπροσωπούνται σ' αυτήν και β) να προσδιοριστεί τόπος για τη δημιουργία συνοικισμού τών διασκορπισμένων ελεύθερων Σμυρναίων. Μόνο

Ας εξερευνήσουμε το πρώτο κύμα προσφύγων στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης (1821-1827) 🌊.

Πρόσφυγες από Μικρά Ασία, Κωνσταντινούπολη και Κύπρο 🌍

• Φόβος και Τρομοκρατία 😨: Μετά τις εξεγέρσεις στα ναυτικά νησιά και τη Σάμο, οι Τούρκοι φοβήθηκαν ότι οι Έλληνες στις μικρασιατικές ακτές θα συμμετείχαν επίσης.
• Αναβρασμός και Επιδρομές 💥: Ο αναβρασμός στις ελληνικές πόλεις της Μικράς Ασίας και οι επιδρομές των Σαμίων και Ψαριανών προκάλεσαν μέτρα τρομοκράτησης από τους Τούρκους.
• Κυδωνίες (Αϊβαλί) 🔥:
  • Οι βιαιοπραγίες στην Κωνσταντινούπολη οδήγησαν εύπορους Έλληνες να καταφύγουν στη Λέσβο.
  • Η καταστροφή των Κυδωνιών τον Ιούνιο του 1821 προκάλεσε φυγή των κατοίκων στα Ψαρά και τη Λέσβο.
• Σμύρνη 💨: Όταν οι κάτοικοι έμαθαν για την τύχη των Κυδωνιών, κατέφυγαν σε νησιά του Αιγαίου και την Πελοπόννησο.
• Καταφύγιο σε Ψαρά και Σάμο 🏝️: Διωκόμενοι από το εσωτερικό της Μικράς Ασίας κατέφυγαν στα Ψαρά και τη Σάμο για να γλιτώσουν από τις επιθέσεις.
• Πρόσφυγες από Κωνσταντινούπολη και Κύπρο 🏙️:
  • Φαναριώτες από την Κωνσταντινούπολη κατέφυγαν στην επαναστατημένη Ελλάδα και διακρίθηκαν στην πολιτική.
  • Κύπριοι κατέφυγαν σε Προξενεία Μεγάλων Δυνάμεων και μεταφέρθηκαν σε Ιταλία και Γαλλία.
• Γ΄ Εθνοσυνέλευση (1826-1827) 🏛️:
  • Οι πρόσφυγες προσπάθησαν να θέσουν το αίτημα της αποκατάστασής τους.
  • Οι Σμυρναίοι ζήτησαν εκπροσώπηση και δημιουργία συνοικισμού.
  • Αποφασίστηκε η δημιουργία της «Νέας Σμύρνης» στον Ισθμό, αλλά η Βουλή δεν το προώθησε.

Ελπίζω αυτό να βοηθάει στην κατανόηση του προσφυγικού ζητήματος κατά την Ελληνική Επανάσταση! 🎉