3. Από τη χρεοκοπία στο στρατιωτικό κίνημα στο Γουδί (1893-1909) 🏛️➡️ 🪖
Κατά την περίοδο της διακυβέρνησης της χώρας από τον , το όραμα για ένα σύγχρονο κράτος, το οποίο θα ήταν οικονομικά ανεπτυγμένο και ισχυρό στη διεθνή σκηνή, δεν πραγματοποιήθηκε. 😔 Παρά τη φορολογική επιβάρυνση των πολιτών, το κράτος οδηγήθηκε σε . 📉 Αστοί και διανοούμενοι απογοητεύονταν όλο και περισσότερο από τη γενικότερη κατάσταση και την αναποτελεσματικότητα του κράτους, το οποίο χαρακτηριζόταν από μια . 🐌 Δεν έβλεπαν την επιθυμητή οικονομική ανάπτυξη, ενώ διαπίστωναν ότι μεγάλωνε η απόσταση από τα ευρωπαϊκά κράτη. 🇪🇺↔️🇬🇷 Ανάλογη δυσαρέσκεια επικρατούσε και σε μεγάλο μέρος των μικροκαλλιεργητών. 🧑🌾 Οι αξιωματικοί του στρατού ήταν επίσης δυσαρεστημένοι, καθώς εκτιμούσαν ότι λόγω οικονομικής αδυναμίας ο στρατός θα ήταν αναποτελεσματικός σε περίπτωση πολέμου. 🪖 Όλα αυτά οδήγησαν σε κρίση της εμπιστοσύνης προς τα κόμματα συλλήβδην, οι άνθρωποι πίστευαν ότι οι θεσμοί και τα κόμματα δεν ήταν ικανά να υλοποιήσουν τις επιθυμίες τους. 💔
Η οικονομική κρίση του 1893
Στο διάστημα από την πτώχευση του 1893 έως τον ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897 τα δύο μεγάλα κόμματα προσπάθησαν να υλοποιήσουν το πολιτικό τους πρόγραμμα, χωρίς όμως επιτυχία, γεγονός που δημιούργησε την εντύπωση ενός γενικού αδιεξόδου. 🤷 Ούτε το μπόρεσε, ελλείψει χρημάτων, να τηρήσει την υπόσχεσή του για λιγότερους φόρους, ούτε το να συνεχίσει το εκσυγχρονιστικό του πρόγραμμα.
Ο του 1897, που τελείωσε με ολοκληρωτική ήττα της Ελλάδας, επέτεινε το πολιτικό αδιέξοδο. 💥 Η δυσπιστία προς τα κόμματα κορυφώθηκε και έδωσε στον την ευκαιρία να επιβληθεί στο και να ασκεί προσωπική πολιτική. 👑 Όσες μεταρρυθμίσεις έγιναν μέχρι το 1909, κατά κύριο λόγο από κυβερνήσεις του τρικουπικού κόμματος υπό την ηγεσία του , ήταν διοικητικού χαρακτήρα (π.χ. αποκέντρωση).
Προσοχή!
Το μοναδικό νέο πολιτικό στοιχείο έως το 1909 ήταν η εμφάνιση της κοινοβουλευτικής ομάδας των Ιαπώνων, πολιτικού μορφώματος υπό τον , που ιδρύθηκε το 1906. 🎌 Επίκεντρο της κριτικής του ήταν η αδυναμία του πολιτικού συστήματος να προσαρμοστεί στις εξελίξεις της κοινωνίας. Η ομάδα δεν μπόρεσε να επιβιώσει και διαλύθηκε το 1908. Εν τω μεταξύ οι συντεχνίες και οι εργατικές ενώσεις έκαναν διαδηλώσεις ζητώντας φορολογικές ελαφρύνσεις και περιορισμό της γραφειοκρατίας. ✊
Το 1909 συντελείται μια τομή στην πολιτική ιστορία της Ελλάδας γενικότερα, και των πολιτικών κομμάτων ειδικότερα. 🌟 Στις 15 Αυγούστου 1909 εκδηλώθηκε κίνημα στο , το οποίο έγινε από τον , μια μυστική ένωση στρατιωτικών, με αιτήματα που αφορούσαν μεταρρυθμίσεις στο στρατό, τη διοίκηση, τη δικαιοσύνη, την εκπαίδευση και τη δημοσιονομική πολιτική. 📜 Ο Στρατιωτικός Σύνδεσμος δεν εγκαθίδρυσε δικτατορία, αλλά προώθησε τα αιτήματά του μέσω της Βουλής. 🏛️ Με αφορμή το κίνημα, έγινε στις 14 Σεπτεμβρίου μεγάλη διαδήλωση των επαγγελματικών σωματείων της πρωτεύουσας. 📣 Οι διαδηλωτές υποστήριξαν το διάβημα του Στρατιωτικού Συνδέσμου και υπέβαλαν ψήφισμα στο παλάτι με το οποίο ζητούσαν την επίλυση σειράς οικονομικών αιτημάτων.
Το κίνημα στο Γουδί
Υπό την πίεση του Συνδέσμου η Βουλή ψήφισε, χωρίς ιδιαίτερη προετοιμασία και συζήτηση, μεγάλο αριθμό νόμων, που επέφεραν ριζικές αλλαγές. 📝 Το Φεβρουάριο του 1910 η Βουλή αποφάσισε την αναθεώρηση ορισμένων άρθρων του συντάγματος. 📜 Έτσι προκηρύχθηκαν εκλογές, από τις οποίες προήλθε αναθεωρητική βουλή. Στις 15 Μαρτίου 1910 ο Στρατιωτικός Σύνδεσμος διαλύθηκε έχοντας επιτύχει τις επιδιώξεις του. ✅
Βεβαίως! Ορίστε τα δύο αποσπάσματα διαμορφωμένα με ενιαίο στυλ και ✅ ευανάγνωστη μορφή, κατάλληλη για μαθητές:
✉️ 20. Προκήρυξη του Στρατιωτικού Συνδέσμου την ημέρα του κινήματος
«Προς την Α.Μ. τον Βασιλέα, την Κυβέρνηση και τον Ελληνικό Λαόν. Η πατρίς μας ευρίσκεται υπό δυσχερεστάτας περιστάσεις, το δε επίσημον κράτος υβρίζεται και ταπεινούται, αδυνατεί να κινηθή προς άμυναν των δικαίων του... Ο Σύνδεσμος των αξιωματικών του Εθνικού Στρατού της Ξηράς και του Ναυτικού... προβαίνει εις την υποβολήν ιεράς παρακλήσεως προς τον Βασιλέα... και προς την Κυβέρνησιν του, όπως ολόψυχως επιδοθούν εις την άμεσον και ταχείαν αναμόρφωσιν των κακών εν γένει γεγονότων, ιδία δε του Στρατού και του Ναυτικού...
Πρέπει, χάριν αυτού του συμφέροντος της Δυναστείας, όπως ο εκ των Διαδόχων και οι Βασιλόπαιδες, απόσχων της ενεργού και διοικητικής εν τω στρατώ και ταις ναυτικαίς υπηρεσίαις, διατηρούντες τους ως κέκτηται βαθμούς και προαγωγάς, άνευ προς τούτο ειδικής δια Βασιλέως...
Ο Στρατιωτικός Σύνδεσμος υποβάλλει την παράκλησιν όπως το μέλλον του Βασιλέως, όστις εν τω δικαιώματί του κατά το Σύνταγμα διορίζει τον υπουργόν, τύχη της υποστηρίξεως εκείνων των Στρατού και Ναυτικού προερχομένων εξ ανωτέρων εν ενεργεία ή διαθεσιμότητι αξιωματικών, ως υπουργών...
Ο Στρατιωτικός Σύνδεσμος ποθεί όπως η Θρησκεία μας τιμηθή εν έργοις, εμπράκτοις πέραν προσποιήσεων, όπως η Διοίκησις της Χώρας τεθή εις βάσιν ηθικής και αξιοκρατίας... η Εκπαίδευσις του Λαού καταστή λυσιτελής δια το έθνος, η Γεωργία ευνοηθή... και η Ζωή, η τιμή και η περιουσία των πολιτών εξασφαλισθώσι...»
Γιάννης Κορδάτος, Ιστορία της νεότερης Ελλάδας, Ε΄, σ. 114–117
📢 21. Ψήφισμα των επαγγελματικών σωματείων Αθηνών - Πειραιώς την ημέρα του συλλαλητηρίου
«Ο Λαός των Αθηνών και του Πειραιώς εις πάνδημον συνελθόν συλλαλητήριον, ίνα σκεφθή περί του Κοινού, ήτοι περί γενικής των κακών εχόντων ανδροδείσεως, πολιτικής τε και στρατιωτικής... εξήρε και την οποίαν το κίνημα της 15 Αυγούστου ανέλαβε να πραγματώση...
Αποβλέπων εις το ότι τα έννομα συμφέροντα και δικαιώματα του οποίου δυσανάλογα υπό το εμπόριον – του καλύμμα ελευθέρου πολιτεύματος – των αυτοκρατορικών φρονημάτων... κατεπιέζοντο και αλυγάρχητοι, αναξιοπρεπέστατα των Νόμων δια της θελήσεως και επιθυμίας των... εδέ δε μετ’ αφρολογήτου σπατάλης κατ’ ανάγκην να εκχωρήση δια του φθόνου του αδικοπαραστάτου κατ’ αυτού της καταναλώσεως...
Αξιοί να ίδη την Κυβέρνησιν υπόστασιν εν τιμή και υπευθυνότητι, ίνα υπό της Βουλής και αυτής της δικαιοσύνης στηριχθή... υπό το πνεύμα ενός ελευθέρου πολιτεύματος...
Να πληροφορηθή περί βελτιώσεως της τύχης του εργαζομένου, της προστασίας της οικογενείας του και ιδία των παίδων του, της ευημερίας των πόλεων και των κωμοπόλεων... και της ελλείψει ημών προστατευτικού νόμου...»
Γιάννης Κορδάτος, Ιστορία της νεότερης Ελλάδας, Ε΄, σ. 132–134
Ο Ευκλείδης λειτουργεί μέσω τεχνητής νοημοσύνης