10. Η πτώχευση του 1893 και ο Διεθνής Οικονομικός Έλεγχος 🏛️💸
Το 1893, η Ελλάδα βρέθηκε σε μια δυσχερή θέση: δεν μπορούσε να πληρώσει τα των εξωτερικών της δανείων. Έτσι, αναγκάστηκε να ζητήσει επαναδιαπραγμάτευση του δημόσιου χρέους της. 🤔
Η «πτώχευση» του 1893
Οι διαπραγματεύσεις με τις χώρες που είχαν δανείσει χρήματα στην Ελλάδα συνεχίστηκαν μέχρι τον ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897. ⚔️ Η ήττα της Ελλάδας και η υποχρέωση να πληρώσει τεράστιες πολεμικές αποζημιώσεις στην έφεραν νέα δεδομένα. 🤯
Τα οικονομικά της Ελλάδας τέθηκαν υπό Διεθνή Οικονομικό Έλεγχο (ΔΟΕ). 🧐
- Εκπρόσωποι έξι μεγάλων δυνάμεων (Αγγλία, Γαλλία, Αυστρία, Γερμανία, Ρωσία, Ιταλία) ανέλαβαν τον έλεγχο βασικών κρατικών εσόδων. 😮
- Συγκεκριμένα, διαχειρίζονταν τα έσοδα από:
- Τα αλατιού 🧂
- Φωτιστικού πετρελαίου 🛢️
- Σπίρτων matches
- Παιγνιόχαρτων 🃏
- Χαρτιού σιγαρέτων 🚬
- Την εξόρυξη της σμύριδας της Νάξου 🪨
- Το φόρο καπνού 🚬
- Τα λιμενικά δικαιώματα του Πειραιά 🚢
- Το φόρο χαρτοσήμου 📜
- Τα έσοδα αυτά ανέρχονταν σε 28.000.000 - 30.000.000 δραχμές. 💰
Σκοπός του ΔΟΕ
Η διεθνής επιτροπή ξεκίνησε τη λειτουργία της το 1898. 🗓️
- Αντιμετώπισε τις άμεσες ανάγκες με ένα μεγάλο δάνειο, με την εγγύηση των Δυνάμεων. 🤝
- Εκτός από την εξασφάλιση της αποπληρωμής των δανείων, λειτούργησε και ως συμβουλευτικό σώμα για τη βελτίωση της ελληνικής οικονομίας. 💡
Τα αποτελέσματα ήταν θετικά και φάνηκαν λίγα χρόνια αργότερα. ✨
- Η εγγύηση των Δυνάμεων βελτίωσε την της Ελλάδας. 👍
- Ο έλεγχος εξάλειψε τις στους δημοσιονομικούς μηχανισμούς. ⚙️
- Το 1910, παρά τα προβλήματα λόγω της σταφιδικής κρίσης και το γεγονός ότι το 1/3 των εσόδων πήγαινε στην αποπληρωμή των δανείων, τα δημόσια οικονομικά ήταν σε καλή κατάσταση. ✅
- Οι προϋπολογισμοί είχαν μικρά και οι οικονομικές δυνατότητες του κράτους είχαν αυξηθεί. 📈
Αυτή η θετική εξέλιξη επέτρεψε στις κυβερνήσεις του Ελευθερίου Βενιζέλου να κάνουν μεταρρυθμίσεις, να προετοιμαστούν για τον πόλεμο και να συμμετάσχουν στους Βαλκανικούς πολέμους, χωρίς τις οικονομικές καταστροφές του παρελθόντος. 🥳