Ο Ελληνισμός υπό Βενετική και Οθωμανική Κυριαρχία 🏰🕌

Όροι – Κλειδιά της Ενότητας 🗝️

• Φεουδαρχικό σύστημα 🏰
• Εκκλησία – προνόμια ⛪
• Ραγιάδες 👥
• Κοινότητες 🏘️
• Φαναριώτες 🏛️
• Αρματολοί και κλέφτες ⚔️
• Παιδεία – Νεοελληνικός Διαφωτισμός 📚
• Παροικιακός Ελληνισμός 🌍

Οι Έλληνες υπό Βενετική Κυριαρχία ⚓

Συνθήκες Διαβίωσης 🌍

Μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1453, ορισμένες περιοχές του ελλαδικού χώρου παρέμειναν υπό βενετική κυριαρχία, όπως η Κύπρος (1489-1571), η Κρήτη (1206-1669) και τα Επτάνησα (1386/1689-1792). Στις περιοχές αυτές επιβλήθηκε το δυτικό φεουδαρχικό σύστημα, αλλά υπήρξαν αντιστάσεις από τους τοπικούς πληθυσμούς.

Αντιστασιακές Ενέργειες 🚩

• Εξέγερση αρχόντων στην Κρήτη με αρχηγό τον Σήφη Βλαστό (1453).
• Κίνημα του Διασσωρίνου στην Κύπρο (1492).
• Ρεμπελιό των ποπολάρων στη Ζάκυνθο (1640).

Η Βενετία ακολούθησε πιο ήπια πολιτική στον πολιτιστικό τομέα, επιτρέποντας την ελεύθερη μετακίνηση σπουδαστών από τις βενετοκρατούμενες περιοχές προς την Ιταλία.

Γράμματα και Τέχνες 📚🎨

Στον τομέα των γραμμάτων και τεχνών, η Κρήτη γνώρισε αξιόλογη ανάπτυξη με έργα όπως ο "Ερωτόκριτος" του Β. Κορνάρου και η "Ερωφίλη" του Γ. Χορτάτση. Στην τέχνη, η Κρητική Σχολή διακρίθηκε με καλλιτέχνες όπως ο Θεοφάνης ο Κρής.

Οι Έλληνες υπό Οθωμανική Κυριαρχία 🕌

Το Καθεστώς των Υποδούλων ⚖️

Η οθωμανική κυριαρχία επέβαλε βαριά φορολογία, διοικητικές αυθαιρεσίες, παιδομάζωμα και ληστείες, προκαλώντας δημογραφική φθορά.

Δυνάμεις Επιβίωσης και Ανανέωσης του Ελληνισμού 🌿

Η Εκκλησία έπαιξε σημαντικό ρόλο, με τον Πατριάρχη να αναγνωρίζεται ως πνευματικός και πολιτικός ηγέτης (εθνάρχης). Επίσης, οι κοινότητες λειτουργούσαν ως τοπικές αυτοδιοικήσεις με φορολογικές και εκπαιδευτικές δικαιοδοσίες.

Οι Φαναριώτες 🏛️

Οι Φαναριώτες, μια ομάδα μορφωμένων Ελλήνων γύρω από το Πατριαρχείο, κατέλαβαν υψηλά αξιώματα στην οθωμανική διοίκηση και απέκτησαν μεγάλη επιρροή.

Αρματολοί και Κλέφτες ⚔️

Οι αρματολοί ήταν ένοπλα σώματα που οργανώθηκαν από την οθωμανική διοίκηση για τη φύλαξη περιοχών. Οι κλέφτες ήταν ένοπλοι που ζούσαν στα βουνά για να αποφύγουν την τυραννία και συχνά εναλλάσσονταν με τους αρματολούς. Και οι δύο ομάδες έγιναν σύμβολα αντίστασης και ανδρείας.

Οικονομικές και Κοινωνικές Μεταβολές 📈

Από τον 17ο αιώνα, οι Έλληνες ανέπτυξαν δραστηριότητες στον τομέα των θαλάσσιων και χερσαίων μεταφορών, με πολλές ελληνικές παροικίες να αναπτύσσονται στην Ευρώπη. Η οικονομική ανάπτυξη οδήγησε στη δημιουργία μιας νέας εύπορης αστικής τάξης.

Παιδεία του Υπόδουλου Ελληνισμού 📚

Η Εκκλησία και οι λόγιοι που σπούδασαν στη Δύση ανέλαβαν την αναγέννηση της ελληνικής παιδείας. Η πνευματική δραστηριότητα έφτασε στην ακμή της με το Νεοελληνικό Διαφωτισμό (1750-1821), με εκπροσώπους όπως ο Ρήγας Φεραίος και ο Αδαμάντιος Κοραής.

Παροικιακός Ελληνισμός 🌍

Οι ελληνικές παροικίες στη Βενετία, στη Βιέννη, στην Τεργέστη και αλλού υπήρξαν εστίες οικονομικής, κοινωνικής και πολιτιστικής ανάπτυξης. Στα σχολεία τους φοιτούσαν νέοι από τον ελλαδικό χώρο, και από τα τυπογραφεία τους διοχετεύονταν βιβλία στην υπόδουλη Ελλάδα.

Αυτή η περίοδος, γεμάτη από προκλήσεις και αντιξοότητες, ανέδειξε τον ελληνικό λαό και την επιθυμία του για ελευθερία, εκπαίδευση και πολιτιστική αναγέννηση. 📚🌍