Αναγέννηση και Ανθρωπισμός 🌟

Όροι – κλειδιά της ενότητας

• Αναγέννηση 🌹
• Ανθρωπισμός 📜
• Οικουμενικός άνθρωπος 🌍
• Έλληνες λόγιοι 🇬🇷
• Τυπογραφία 🖨️
• Γράμματα ✒️
• Επιστήμη 🔬
• Τέχνη 🎨

Τι είναι η Αναγέννηση

Η Αναγέννηση είναι ένα καλλιτεχνικό και πνευματικό κίνημα που εκδηλώθηκε στον ευρωπαϊκό χώρο κατά τον 15ο και 16ο αιώνα. Κύριο χαρακτηριστικό της είναι η αναβίωση των αξιών της κλασικής αρχαιότητας, για τη θεμελίωση ενός καινούριου κόσμου.

Το κοσμοείδωλο της Αναγέννησης

• Δημιουργία και Μεταμόρφωση:
  • Ο κόσμος δημιουργήθηκε από τον Θεό αλλά βελτιώθηκε από τον άνθρωπο.
  • Ανθρώπινα έργα: Ζωγραφιές, γλυπτά, εμπόριο, επιστήμες, φιλοσοφικά αριστουργήματα, εφευρέσεις, γλώσσες, λογοτεχνικά κείμενα.

Μια νέα εικόνα του κόσμου 🌍

• Κριτική σκέψη και πρόοδος:

  • Επίκεντρο της παρατήρησης και του ενδιαφέροντος γίνεται ο άνθρωπος.
  • Το σώμα, η επίγεια ζωή και η ομορφιά αποκτούν αξία.

• Κοιτίδα των εξελίξεων:

  • Οι ακμαίες οικονομικά πόλεις της Ιταλίας όπως η Φλωρεντία, η Ρώμη, η Βενετία και το Μιλάνο.
  • Ενθάρρυνση από διάσημους μαικήνες όπως οι Μέδικοι και οι Σφόρτσα.

Ο Ανθρωπισμός 📚

• Στροφή προς την αρχαιότητα:

  • Μελέτη, μετάφραση και σχολιασμός αρχαίων συγγραφέων.
  • Ονομάστηκε Ανθρωπισμός.

• Οι ανθρωπιστές:

  • Ταξιδεύουν και διαδίδουν τις ιδέες τους, δημιουργώντας ένα δίκτυο σχέσεων και πολιτισμού.
  • Ασκούν κριτική στις μεσαιωνικές αντιλήψεις και αγωνίζονται για μια καλύτερη κοινωνία.
  • Γράφουν στη λατινική αλλά υπερασπίζονται και τις εθνικές γλώσσες.

Η σάτιρα ενοχλεί 😆

• Ο Έρασμος:
  • Σατιρίζει επικριτικά τις καταχρήσεις της Εκκλησίας (Μωρίας Εγκώμιον, 1509).
  • Υπερασπίζεται την παιδεία και μια ειρηνική Ευρώπη.
  • Παράδειγμα: Ο Φρανσουά Ραμπελαί και ο Τόμας Μορ.

Η αναβίωση όλων των σπουδών 📖

• Αναβίωση γλωσσών:
  • Ελληνικά, εβραϊκά, χαλδαϊκά, λατινικά.
  • Εφεύρεση της τυπογραφίας από τον Ιωάννη Γουτεμβέργιο γύρω στο 1450.

Ο οικουμενικός άνθρωπος 🌟

• Πολυδιάστατη προσωπικότητα:
  • Ανάπτυξη πνευματικών, ψυχικών και σωματικών χαρισμάτων.
  • Δημιουργία ενός νέου τύπου ανθρώπου που καθορίζει το πεπρωμένο του με τη γνώση και τον προσωπικό του αγώνα.

Η συμβολή των Ελλήνων λογίων 🇬🇷

• Έλληνες λόγιοι στη Δύση:
  • Πριν και μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Τούρκους (1453).
  • Διδακτικό και εκδοτικό έργο.
  • Παραδείγματα: Γεώργιος Γεμιστός (Πλήθων) και Βησσαρίων.

Η γέννηση του τυπωμένου βιβλίου 🖨️

• Εφεύρεση της τυπογραφίας:
  • Ιωάννης Γουτεμβέργιος από τη Μαγεντία της Γερμανίας.
  • Εκτύπωση βιβλίων με κινητά μεταλλικά στοιχεία.
  • Μέχρι το 1500, λειτουργούσαν τυπογραφεία σε 236 πόλεις της Ευρώπης.

Γράμματα, Επιστήμη και Τέχνη την εποχή της Αναγέννησης 📚🎨🔬

• Λογοτεχνική ανανέωση:

  • Χρήση εθνικών γλωσσών και εμπλουτισμός θεματολογίας.
  • Σημαντικοί συγγραφείς: Μισέλ ντε Μονταίν, Μιγκουέλ ντε Θερβάντες, Ουίλλιαμ Σαίξπηρ, Νικολό Μακιαβέλλι.

• Επιστήμη:

  • Νικόλαος Κοπέρνικος: Αστρονομία.
  • Ιωάννης Κέπλερ: Αστρονομία.
  • Θεόφραστος Παράκελσος: Ιατρική, φαρμακολογία.
  • Αντρέ Βεσάλ: Ιατρική, ανατομία.
  • Φραγκίσκος Βάκων: Επιστήμη-φιλοσοφία.

• Τέχνη:

  • Αναβίωση αρχιτεκτονικών σχεδίων και διακόσμησης από την κλασική αρχαιότητα.
  • Κορυφαίοι καλλιτέχνες: Λεονάρντο ντα Βίντσι, Μιχαήλ Άγγελος, Ραφαήλ, Τιτσιάνο, Άλμπρεχτ Ντύρερ, Ιερώνυμος Μπος, Πίτερ Μπρέγκελ, Δομήνικος Θεοτοκόπουλος (El Greco).

• Μουσική:

  • Ανάπτυξη της πολυφωνικής μουσικής.
  • Κορυφαίος μουσικός: Τζοβάνι Πιερλουίτζι ντα Παλεστρίνα.
  • Εμφάνιση των πρώτων μορφών κονσέρτου και συμφωνίας.

Η Αναγέννηση και ο Ανθρωπισμός αποτελούν δύο από τα σημαντικότερα κεφάλαια της ευρωπαϊκής ιστορίας, προσφέροντας θεμέλια για την ανάπτυξη της τέχνης, της επιστήμης και της φιλοσοφίας.