Η Περίοδος της Λατινοκρατίας και τα Ελληνικά Κράτη 🏰

Όροι-Κλειδιά της Ενότητας

• 🏰 Λατινοκρατία
• 🇬🇷 Αυτοκρατορία Κωνσταντινούπολης
• 🏛️ Βασίλειο Θεσσαλονίκης
• 🏢 Δουκάτο Αθηνών
• 🏰 Ηγεμονία Αχαΐας
• 🌊 Αυτοκρατορία Τραπεζούντας
• 🗺️ Αυτοκρατορία Νίκαιας
• 🏞️ Κράτος Ηπείρου
• 🏰 Δεσποτάτο Μυστρά
• 🇬🇷 Ανασύσταση Βυζαντινής Αυτοκρατορίας
• 🇬🇷 Ξύπνημα εθνικού αισθήματος στον Ελληνισμό του Βυζαντίου

α. Τα Λατινικά Κράτη

Με τη διανομή των βυζαντινών εδαφών (Ρωμανία) αρχίζει η περίοδος της Λατινοκρατίας. Η μερίδα του λέοντος περιήλθε στους Βενετούς, που έλαβαν το μεγαλύτερο μέρος της Βασιλεύουσας και τα σημαντικότερα λιμάνια και νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου Πελάγους.

• 🏰 Ο κόμης Βαλδουίνος της Φλάνδρας πήρε την αυτοκρατορία της Κωνσταντινούπολης.
• 🏛️ Το βασίλειο της Θεσσαλονίκης περιλάμβανε θρακικά και μακεδονικά εδάφη.
• 🏢 Στη Ν. Ελλάδα υπήρχαν δύο ακόμη λατινικά κράτη, εξαρτημένα από το Βασίλειο Θεσσαλονίκης: το δουκάτο των Αθηνών και η ηγεμονία της Αχαΐας.
• 🏰 Το Δεσποτάτο του Μυστρά γεννήθηκε από την ηγεμονία της Αχαΐας.

β. Τα Ελληνικά Κράτη

Μετά την πτώση της Πόλης (1204) οι δυνάμεις του Ελληνισμού βρήκαν καταφύγιο σε τρία ελληνικά κράτη:

• 🏞️ Αυτοκρατορία της Τραπεζούντας: Εκτεινόταν στις ΝΑ ακτές του Ευξείνου Πόντου.
• 🏛️ Αυτοκρατορία της Νίκαιας: Βρισκόταν στο ΒΔ τμήμα της Μ. Ασίας.
• 🌄 Κράτος της Ηπείρου: Περιλάμβανε την Ήπειρο και την Αιτωλοακαρνανία.

γ. Λατίνοι και Έλληνες

Τα τέσσερα αυτά κράτη συσπείρωσαν τις δυνάμεις του Ελληνισμού κατά των Λατίνων. Οι κατακτητές έδειξαν υπεροψία και περιφρόνηση προς τους "σχισματικούς" Έλληνες, οι οποίοι, με ελάχιστες εξαιρέσεις, αντιστάθηκαν αποφασιστικά στους Λατίνους.

• 🛡️ Ο Ιωάννης Βατάτζης (1222-1254) απαγορεύει την εισαγωγή πολυτελών ενδυμάτων:

"Ο αυτοκράτορας είδε ότι οι Ρωμαίοι σπαταλούσαν τα πλούτη τους για να αγοράσουν ξενόφερτα ρούχα. Έβγαλε νόμο που απαγόρευε τη χρήση ξενόφερτων ρούχων, επιβάλλοντας στους υπηκόους του να φορούν ρούχα κατασκευασμένα στη χώρα των Ρωμαίων."

δ. Νέα Ιδεολογία και Ανάκτηση της Πόλης

Τα ελληνικά κράτη ενωσαν τις δυνάμεις τους και αποτέλεσαν το φιλόξενο καταφύγιο του Ελληνισμού, αποκρούοντας τις επιθέσεις των Λατίνων. Ήδη από το 1071 και ιδίως μετά την Άλωση της Πόλης (1204), ο Βυζαντινός άρχισε να συνδέεται με το ιστορικό του παρελθόν. Αρχαία ελληνική κληρονομιά και χριστιανική πίστη άρχισαν να συμβιβάζονται στη συνείδησή του και να γίνονται τα συστατικά της στοιχεία.

• 🏛️ Ανάκτηση της Πόλης: Τα ελληνικά κράτη οργανώθηκαν στρατιωτικά και πολιτικά, πρόκοψαν στην οικονομία και τον πολιτισμό και επιδόθηκαν σε αγώνα για την ανάκτηση της Πόλης και την ανασύσταση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Το έργο αυτό ολοκληρώθηκε από τον αυτοκράτορα της Νίκαιας, Μιχαήλ Η' Παλαιολόγο (1261).

Εικόνες και Χάρτες

Η περίοδος της Λατινοκρατίας και τα ελληνικά κράτη αποτέλεσαν μια κρίσιμη φάση στην ιστορία του Βυζαντίου, γεμάτη συγκρούσεις, αλλαγές και επανακατακτήσεις. Η αντίσταση των Ελλήνων κατά των Λατίνων και η σταδιακή ανάκτηση της Πόλης από τους Έλληνες ηγεμόνες δείχνουν την αντοχή και την αποφασιστικότητα του Ελληνισμού κατά τη διάρκεια αυτής της ταραχώδους περιόδου.