Οι Κομνηνοί και η Μερική Αναδιοργάνωση της Αυτοκρατορίας ⚔️🏰

Όροι – Κλειδιά της Ενότητας

• Πρόνοια 🛡️
• Προνοιάριοι 👑
• Ανάκτηση εδαφών 🌍
• Αποκατάσταση βυζαντινής κυριαρχίας 🏛️
• Απόκρουση Πατζινακών και Κουμάνων ⚔️
• Μάχη Μυριοκεφάλου 🗡️
• Εξισλαμισμός Μ. Ασίας ☪️

α. Κατάσταση της Αυτοκρατορίας

Όταν ο Αλέξιος Α' ανέλαβε τον θρόνο το 1081, το Βυζάντιο αντιμετώπιζε εχθρικές επιθέσεις σε όλα τα μέτωπα.

Εχθροί του Βυζαντίου (τέλη 11ου αι.):

• Νορμανδοί: Απειλούσαν τις ακτές της Ηπείρου 🏴‍☠️
• Κουμάνοι-Πατζινάκες: Λεηλατούσαν τα Βαλκάνια 🏞️
• Σελτζούκοι Τούρκοι: Κατακτούσαν μέρος της Μ. Ασίας 🌍

β. Εσωτερική Πολιτική

Οι Κομνηνοί στηρίχτηκαν στους ευγενείς μέσω του θεσμού της Πρόνοιας. Αυτό σήμαινε παραχώρηση αγροκτημάτων και φορολογικών εσόδων στους ευγενείς, με αντάλλαγμα στρατιωτικές υπηρεσίες.

• Πρόνοια: Ισόβια παραχώρηση αγροκτημάτων και φορολογικών εσόδων 🏞️
• Προνοιάριοι: Ευγενείς που παρείχαν στρατιωτικές υπηρεσίες 🛡️
• Αγρότες: Βυθίστηκαν στην αθλιότητα 🌾

γ. Εξωτερικές Επιτυχίες

Αλέξιος Α' Κομνηνός:

• Εκμεταλλεύτηκε τις επιχειρήσεις των σταυροφόρων στη Μ. Ασία.
• Ανέκτησε τη δυτική Μ. Ασία, περιλαμβάνοντας σημαντικές πόλεις (Νίκαια, Σμύρνη, Έφεσος, Σάρδεις) 🏰
• Στα Βαλκάνια, με διπλωματία και πόλεμο, απαλλάχτηκε από τις επιδρομές των Πατζινακών και των Κουμάνων ⚔️

Ιωάννης Κομνηνός:

• Κατέκτησε διάφορα ξένα κρατίδια στη Μ. Ασία.
• Έφτασε ως τη συριακή Αντιόχεια.
• Επέβαλε την κυριαρχία του στους Σέρβους και προσπάθησε να θέσει υπό βυζαντινή κηδεμονία το Ουγγρικό Βασίλειο 🌍

Μανουήλ Α' Κομνηνός:

• Εφάρμοσε φιλοδυτική εσωτερική πολιτική και στηρίχθηκε στις υπηρεσίες των Λατίνων 🌍
• Συνήψε ειρήνη με τους Ούγγρους και κυριάρχησε στα βορειοδυτικά Βαλκάνια.
• Ταπείνωσε τους Σέρβους και συνέχισε τις εκστρατείες του κατά των σελτζουκικών κτήσεων στη Μ. Ασία ⚔️

δ. Η Στρατιωτική Κατάρρευση

Η εμπλοκή του Μανουήλ στο ιταλικό μέτωπο ενθάρρυνε το σουλτάνο των Σελτζούκων να ανανεώσει τις επιθέσεις του. Στη μάχη του Μυριοκέφαλου της Φρυγίας (1176), ο βυζαντινός στρατός σχεδόν εξολοθρεύτηκε.

• Μάχη Μυριοκεφάλου: Σχεδόν ολοκληρωτική ήττα του βυζαντινού στρατού 🗡️
• Εξισλαμισμός Μ. Ασίας: Σφαγές, φυγή χριστιανών, πείνα και πανούκλα οδήγησαν στη μεταστροφή στο Ισλάμ των μικρασιατικών επαρχιών ☪️

Πρόνοιες, Στρατός και Χωρικοί 🛡️👨‍🌾

Ο θεσμός της Πρόνοιας κατέληξε να καταχράται, οδηγώντας σε χαλάρωση της στρατιωτικής τάξης και δυσχερή κατάσταση στις επαρχίες.

Κατάχρηση της Πρόνοιας:

• Κατεύθυνση χρημάτων προς οκνηρές κοιλιές 🛋️
• Οι στρατιώτες έγιναν απειθάρχητοι 🗡️
• Οι κάτοικοι των επαρχιών υπέστησαν τα πάνδεινα από την απληστία των στρατιωτών 🌾