Η Κρίση και οι Απώλειες της Αυτοκρατορίας κατά τον 11ο Αιώνα (1025-1081) 🏰⚔️

Όροι – Κλειδιά της Ενότητας

• Αποστρατιωτικοποίηση 🛡️
• Μισθοφόροι 🗡️
• Φόροι 💰
• Πολιτική αστάθεια ⚖️
• Κρίση ⚠️
• Μάχη Ματζικέρτ 🏞️
• Πτώση του Μπάρι 🏙️

α. Η Εσωτερική Κρίση ⚠️

Μετά το θάνατο του αυτοκράτορα Βασιλείου Β' το 1025, η αυτοκρατορία φαινόταν να βρίσκεται στο απόγειο της δύναμής της. Ωστόσο, σύντομα εμφανίστηκαν σημάδια κρίσης.

Αποστρατιωτικοποίηση:

• Η κυβέρνηση παραμέλησε το στόλο, που θεωρούνταν η «δόξα της Ρωμανίας».
• Διέλυσε σταδιακά τα θέματα και τους θεματικούς στρατούς.
• Αντικατέστησε την υποχρεωτική στρατιωτική θητεία με έναν φόρο για τη στρατολόγηση ξένων μισθοφόρων.
• Πολλοί ξένοι χρησιμοποιήθηκαν σε ανώτερες θέσεις.

Οικονομικά Προβλήματα και Κοινωνικές Ταραχές:

• Η επιβολή νέων φόρων από μια αυταρχική κυβέρνηση προκάλεσε ταραχές και εξεγέρσεις στους επαρχιακούς αγροτικούς πληθυσμούς.
• Η πολιτική αστάθεια, ιδιαίτερα γύρω στα 1060, ενίσχυσε την αίσθηση γενικευμένης κρίσης.

Απόψεις για τους Ξένους στη Διοίκηση:

• Οι ξένοι που δεν κατάγονταν από βασιλική γενιά δεν έπρεπε να λαμβάνουν μεγάλους τίτλους ή εξουσίες.
• Η τιμή σε ξένους με υψηλά αξιώματα μείωνε την αξία των Ρωμαίων αρχόντων και προκαλούσε αντιδράσεις.

β. Οι Στρατιωτικές Αποτυχίες ⚔️

Απειλές από Νέους Εχθρούς:

• Σελτζούκοι Τούρκοι: Στη μάχη του Ματζικέρτ το 1071, οι Σελτζούκοι συνέτριψαν τα μισθοφορικά στρατεύματα του Βυζαντίου.
  • Η έλλειψη οπλισμού, πειθαρχίας και ηθικού συνέβαλαν στην ήττα.

Απώλειες στην Ιταλία:

• Νορμανδοί: Το 1071, οι Νορμανδοί κατέλαβαν την πόλη Μπάρι, το τελευταίο βυζαντινό οχυρό στην Ιταλία, σηματοδοτώντας το τέλος της Βυζαντινής Ιταλίας.

Επιθέσεις στα Βόρεια Σύνορα:

• Ούγγροι και Σέρβοι: Αποδείχθηκαν επικίνδυνοι αντίπαλοι στα βόρεια σύνορα του κράτους.

Στρατηγικές Συμβουλές του Κεκαυμένου:

• Μη τιμή στους Ξένους με Μεγάλα Αξιώματα: Η προτίμηση στους Ρωμαίους για υψηλά αξιώματα ήταν απαραίτητη για τη διατήρηση της εσωτερικής σταθερότητας.

Συμπεράσματα 📉

Τα χρόνια μετά το θάνατο του Βασιλείου Β' μέχρι την άνοδο της δυναστείας των Κομνηνών χαρακτηρίζονται από κρίση και υποχώρηση της βυζαντινής δύναμης. Η εσωτερική αποστρατιωτικοποίηση, η εξάρτηση από ξένους μισθοφόρους και οι στρατιωτικές αποτυχίες οδήγησαν σε μια περίοδο στασιμότητας και απωλειών για την αυτοκρατορία.