Η Διάδοση του Χριστιανισμού στους Μοραβούς και τους Βουλγάρους 🛐

Όροι – Κλειδιά της Ενότητας 🗝️

• Εκχριστιανισμός Μοραβών
• Ραστισλάβος
• Φώτιος
• Κωνσταντίνος
• Μεθόδιος
• Σλαβικό αλφάβητο
• Ενίσχυση ενότητας Σλάβων
• Εκπόρευση του Αγίου Πνεύματος και εκ του Υιού
• Σύνοδοι του 867 και του 870

α. Ο Εκχριστιανισμός των Μοραβών ✝️

Ο εκχριστιανισμός των Σλάβων, ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα του βυζαντινού πολιτισμού, ξεκίνησε από τη Μοραβία. Ο ηγεμόνας της Μοραβίας, Ραστισλάβος, ζήτησε από το Βυζάντιο ιεραποστόλους για να διδάξουν το Χριστιανισμό στον λαό του (862/3), επιθυμώντας να στηριχθεί στο Βυζάντιο για να αντισταθμίσει την απειλή των Γερμανών και των Βουλγάρων.

Ανασκευή της Θεωρίας των Τριών Γλωσσών
Ο Κωνσταντίνος, ενώ βρισκόταν στη Βενετία, αντιμετώπισε την αντίθεση των Λατίνων επισκόπων, ιερέων και μοναχών, οι οποίοι υποστήριζαν ότι μόνο οι εβραϊκή, λατινική και ελληνική γλώσσα ήταν κατάλληλες για τη δοξολογία του Θεού. Ο Κωνσταντίνος απάντησε ότι όλοι οι λαοί έχουν δικαίωμα να τιμούν το Θεό στη δική τους γλώσσα.

Αποστολή στη Μοραβία
Ο αυτοκράτορας Μιχαήλ Γ΄ και ο πατριάρχης Φώτιος αντιλήφθηκαν τα οφέλη της πρότασης του Ραστισλάβου και ανέθεσαν την αποστολή στους αδελφούς Μεθόδιο και Κωνσταντίνο. Οι δύο αδελφοί, έμπειροι διπλωμάτες και λόγιοι, δημιούργησαν ένα σλαβικό αλφάβητο και απέδωσαν στα σλαβικά τη Θεία Λειτουργία και τα ιερά βιβλία, διευκολύνοντας έτσι την κατανόηση του χριστιανικού κηρύγματος από τους Μοραβούς.

β. Σημασία του Εκχριστιανισμού 🌍

Η χρήση της σλαβικής γλώσσας διευκόλυνε τους Μοραβούς να κατανοήσουν το κήρυγμα και τη λειτουργία, εξασφαλίζοντας τεράστια επιτυχία στο ιεραποστολικό έργο. Οι αδελφοί Μεθόδιος και Κωνσταντίνος οργάνωσαν τη σλαβική εκκλησία και μύησαν τους Σλάβους στον ελληνικό πολιτισμό και το Χριστιανισμό. Ο εκχριστιανισμός συνέβαλε στην ενότητα των Σλάβων, συνδέοντας την κοινότητα της φυλής με την κοινότητα της πίστης.

γ. Ο Εκχριστιανισμός των Βουλγάρων 🛡️

Σύγκρουση Βυζαντίου και Ρώμης
Η βυζαντινή εκκλησία συγκρούστηκε με τον πάπα για τον εκχριστιανισμό των Βουλγάρων, καθώς ο πάπας επιδίωκε την επέκταση της ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας στην περιοχή. Ο βυζαντινός στρατός υποχρέωσε τον βούλγαρο ηγεμόνα Βόρη να δεχτεί τον Χριστιανισμό από την Κωνσταντινούπολη και να βαπτιστεί με ανάδοχο τον αυτοκράτορα Μιχαήλ Γ΄ (864).

Επέμβαση της Ρώμης
Λίγο αργότερα, με πρόσκληση του Βόρη, ο πάπας επιχείρησε να επέμβει στα ζητήματα της βουλγαρικής εκκλησίας. Ο πατριάρχης Φώτιος αντέδρασε, κατηγορώντας τη ρωμαϊκή εκκλησία για λειτουργικά και δογματικά λάθη.

Σύνοδοι του 867 και του 870
Η σύνοδος του 867 αναθεμάτισε τον πάπα, απέρριψε το δόγμα περί εκπορεύσεως του Αγίου Πνεύματος και εκ του Υιού (filioque) και καταδίκασε την επέμβαση της Ρώμης στη Βουλγαρία. Με την απόφαση της συνόδου του 870, η βουλγαρική εκκλησία υπήχθη οριστικά στη δικαιοδοσία του πατριαρχείου Κωνσταντινούπολης.

δ. Σημασία των Εξελίξεων 📜

Οι εξελίξεις αυτές είχαν σημαντικές συνέπειες για την εδραίωση του Χριστιανισμού στους Σλάβους και τη διαμόρφωση της πολιτιστικής τους ταυτότητας. Οι αδελφοί Μεθόδιος και Κωνσταντίνος συνέβαλαν στη δημιουργία μιας σλαβικής γραπτής παράδοσης και ενίσχυσαν την ενότητα των σλαβικών λαών μέσω της κοινής πίστης.