Περίληψη Μαθήματος

Εξελίξεις σε Ελλάδα και Τουρκία μετά τον Μικρασιατικό Πόλεμο 🌍

Ελλάδα: Το Κίνημα του 1922 🇬🇷

• Κίνημα στη Χίο και τη Μυτιλήνη (Σεπτέμβριος 1922):

  • Αξιωματικοί και στρατιώτες από τη Μικρά Ασία ζήτησαν την παραίτηση του βασιλιά Κωνσταντίνου, διάλυση της Βουλής και νέα κυβέρνηση με την εμπιστοσύνη της Αντάντ.
  • Επικεφαλής οι συνταγματάρχες Νικόλαος Πλαστήρας και Στυλιανός Γονατάς.

• Αποβίβαση στο Λαύριο και Βάδιση προς την Αθήνα:

  • Περίπου 12.000 αξιωματικοί και στρατιώτες βάδισαν προς την Αθήνα.
  • Ο Κωνσταντίνος εγκατέλειψε τη χώρα και βασιλιάς έγινε ο γιος του, Γεώργιος Β'.

• Εγκατάσταση Επαναστατικής Κυβέρνησης:

  • Αντιμετώπιση επείγοντων προβλημάτων, όπως η οικονομική κρίση και η αποκατάσταση προσφύγων και πολεμιστών.
  • Απαλλοτρίωση και διανομή γαιών σε πρόσφυγες και ακτήμονες.

Ανακωχή των Μουδανιών (Οκτώβριος 1922) ⚔️

• Ελληνική Αντίσταση στην Ανατολική Θράκη:

  • Αρχικά η επαναστατική κυβέρνηση δεν ήταν πρόθυμη να υποχωρήσει.
  • Αναδιοργάνωση του ελληνικού στρατού στη Θράκη.

• Αποδοχή Ανακωχής:

  • Υπό την πίεση των κεμαλικών απειλών και της Αγγλίας, η Ελλάδα αποδέχτηκε την ανακωχή.
  • Η Ανατολική Θράκη ενσωματώθηκε στην Τουρκία και η περιοχή εκκενώθηκε από τον ελληνικό στρατό και τον ντόπιο ελληνικό πληθυσμό.

Ελλάδα: Η «Δίκη των Έξι» ⚖️

• Έκτακτο Στρατοδικείο:

  • Εξετάστηκαν ευθύνες για την ήττα στη Μικρά Ασία.
  • Οκτώ κορυφαία στελέχη της βασιλικής παράταξης παραπέμφθηκαν.

• Καταδίκη και Εκτέλεση:

  • Τον Νοέμβριο του 1922, οι έξι πρώτοι καταδικάστηκαν σε θάνατο και εκτελέστηκαν.

Η Ελληνοτουρκική Σύμβαση Υποχρεωτικής Ανταλλαγής Πληθυσμών 🏘️

• Υπογραφή στη Λοζάνη (30 Ιανουαρίου 1923):
  • Υποχρεωτική ανταλλαγή πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.
  • Περίπου 1.000.000 Έλληνες πρόσφυγες μετακινήθηκαν στην Ελλάδα και 400.000 μουσουλμάνοι μετέβησαν στην Τουρκία.

Η Συνθήκη της Λοζάνης (1923) 📜

• Υπογραφή στις 24 Ιουλίου 1923:
  • Τουρκική κυριαρχία στη Μικρά Ασία και την Ανατολική Θράκη.
  • Παραχώρηση Ίμβρου και Τενέδου στην Τουρκία.
  • Ελληνοτουρκική σύμβαση ανταλλαγής πληθυσμών ενσωματώθηκε στη συνθήκη.
  • Εξαιρέθηκαν το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως και οι Έλληνες της Κωνσταντινούπολης, Ίμβρου και Τενέδου, καθώς και οι μουσουλμάνοι της Δυτικής Θράκης.

Κοινωνικές και Πολιτικές Εξελίξεις στην Ελλάδα 🇬🇷

• Αναγκαστική Απαλλοτρίωση και Διανομή Γαιών (Φεβρουάριος 1923):

  • Απαλλοτρίωση γαιών και διανομή σε πρόσφυγες και γηγενείς ακτήμονες.
  • Υιοθέτηση του γρηγοριανού ημερολογίου (16 Φεβρουαρίου 1923 στο 1 Μαρτίου 1923).

• Μεγάλο Κύμα Απεργιών (Καλοκαίρι 1923):

  • Εργατικά αιτήματα για αυξήσεις των αποδοχών οδήγησαν σε μεγάλο κύμα απεργιών.

• Εκλογές Δεκεμβρίου 1923:

  • Φιλοβασιλικά κόμματα απείχαν.
  • Γεώργιος Β' εξαναγκάστηκε να φύγει στο εξωτερικό.
  • Προσωρινός αντιβασιλέας: Ναύαρχος Παύλος Κουντουριώτης.

Κοινωνικές και Πολιτικές Εξελίξεις στην Τουρκία 🇹🇷

• Μουσταφά Κεμάλ και Κεμαλικές Μεταρρυθμίσεις:
  • Αναδείχτηκε πρόεδρος της Τουρκικής Δημοκρατίας.
  • Εδραίωση κοσμικού κράτους και μετατροπή της Τουρκίας σε σύγχρονο κράτος δυτικού τύπου.
  • Αντικατάσταση του οθωμανικού αλφάβητου με το λατινικό.
  • Κατάργηση πολυγαμίας, δικαίωμα ψήφου στις γυναίκες, απαγόρευση φεσιού και φερετζέ.
  • Εφαρμογή οικογενειακών επιθέτων (ο ίδιος υιοθέτησε το όνομα Ατατούρκ).