Βασική Θεωρία
🏭 Οικονομικές εξελίξεις: Οι απαρχές της βιομηχανικής επανάστασης και οι οικονομικές θεωρίες
🏗️ Οι απαρχές της Βιομηχανικής Επανάστασης
Οι οικονομικές εξελίξεις στη Δυτική Ευρώπη από την περίοδο των ανακαλύψεων οδηγούν, κατά το 18ο αιώνα, σε ριζικές μεταβολές.
Κύρια χαρακτηριστικά:
- Αύξηση νομισματικής κυκλοφορίας.
- Ανάπτυξη τραπεζικού συστήματος.
- Εξέλιξη του εμπορίου και της βιοτεχνίας.
- Μεγάλη συσσώρευση κεφαλαίων από τα υψηλά κέρδη, που αναζητούν επενδυτικές διεξόδους στη βιοτεχνική παραγωγή.
Δημογραφική έκρηξη:
- Αύξηση ζήτησης αγαθών λόγω βελτίωσης των όρων διαβίωσης.
- Μετακίνηση μεγάλων μαζών αγροτικού πληθυσμού στις πόλεις για εργασία.
Η ατμομηχανή
Με την τελειοποίηση της ατμομηχανής από τον Βατ (1736-1819), ο ρυθμός και η ποσότητα παραγωγής αυξήθηκαν κατακόρυφα. Η μηχανή αυτή διαδόθηκε ταχύτατα, αρχικά στην υφαντουργία και αργότερα στη μεταλλουργία.
- Βιομηχανική Επανάσταση:
- Ξεκίνησε από την Αγγλία το δεύτερο μισό του 18ου αιώνα και επεκτάθηκε κατά τον 19ο αιώνα σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες και τις ΗΠΑ.
- Περιλαμβάνει επίσης την ανάπτυξη των χερσαίων και θαλάσσιων μεταφορών, όπως ο σιδηρόδρομος και το ατμόπλοιο.
📚 Οι οικονομικές θεωρίες
Μετά την εκδήλωση της βιομηχανικής επανάστασης, τα κράτη αναγκάστηκαν να επαναπροσδιορίσουν την οικονομική τους πολιτική.
- Μερκαντιλισμός:
- Η οικονομική πρακτική που επικρατούσε στη δυτική Ευρώπη από τον 16ο αιώνα ως τον 18ο αιώνα.
- Βασίζεται στην αποθήκευση πολύτιμων μετάλλων και το ενεργητικό εμπορικό ισοζύγιο.
- Ο Κολμπέρ (1619-1683) ήταν ο κυριότερος εκφραστής του μερκαντιλισμού στη Γαλλία.
Φυσιοκράτες
Οι φυσιοκράτες θεωρούσαν τη γεωργία ως βασική πηγή πλούτου και υποστήριζαν ότι η οικονομική δραστηριότητα πρέπει να ρυθμίζεται από τους φυσικούς νόμους, χωρίς κρατικό παρεμβατισμό.
Φυσιοκράτες:
- Σημαντικοί φυσιοκράτες ήταν ο Κεναί, ο Γκουρναί και ο Τυργκό.
- Θεωρούσαν ότι η γη είναι η μοναδική πηγή πλούτου και η γεωργία αυξάνει αυτόν τον πλούτο.
Οικονομικός φιλελευθερισμός:
- Ο Άνταμ Σμιθ (1723-1790) είναι θεμελιωτής του οικονομικού φιλελευθερισμού.
- Στο έργο του (1776) διατυπώνει το νόμο της προσφοράς και ζήτησης.
- Υποστηρίζει ότι η ελεύθερη αγορά ρυθμίζει την παραγωγή, τη διακίνηση και τις τιμές των αγαθών χωρίς κρατική παρέμβαση.
Laissez faire, laissez passer
Η φράση αυτή, που σημαίνει "αφήστε τους ανθρώπους να δρουν ελεύθεροι στην οικονομική ζωή, αφήστε τα αγαθά να διακινούνται ελεύθερα," απηχούσε τις απόψεις της αστικής τάξης και οδήγησε στη διαμόρφωση του καπιταλιστικού συστήματος.
- Καπιταλιστικό σύστημα:
- Συνέβαλε στην οικονομική ανάπτυξη, αλλά προκάλεσε κοινωνικά αδιέξοδα και νέες ιδεολογικές αναζητήσεις.
- Ο μονόπλευρος καταμερισμός του πλούτου οδήγησε σε μεγάλες κοινωνικές ανισότητες και προκάλεσε έντονες κοινωνικές συγκρούσεις κατά τον 19ο αιώνα.
🌐 Επιπτώσεις και επιδράσεις
Η βιομηχανική επανάσταση και η εφαρμογή του οικονομικού φιλελευθερισμού είχαν ως συνέπεια:
Αύξηση παραγωγής:
- Ανάπτυξη χερσαίων και θαλάσσιων συγκοινωνιών.
- Δημιουργία νέων οικονομικών δραστηριοτήτων.
Αναζήτηση νέων αγορών:
- Οξυνόμενος ανταγωνισμός μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων.
- Τροφοδότηση του ιμπεριαλισμού.
Αγγλία και αποικίες
Η βιομηχανική επανάσταση είχε ως επίκεντρο την Αγγλία, τη μεγαλύτερη αποικιακή δύναμη στον κόσμο.
- Πολεμικές συγκρούσεις:
- Η αντιπαράθεση Αγγλίας - Γαλλίας, καθώς οι δύο χώρες πρωταγωνίστησαν σε ευρωπαϊκούς πολέμους του 18ου αιώνα.
Με αυτές τις εξελίξεις, η οικονομική ανάπτυξη και η ισχύς των μεγάλων δυνάμεων βρέθηκαν σε συνάρτηση με το μέγεθος και την έκταση των αποικιών τους, διαμορφώνοντας την πορεία του σύγχρονου κόσμου.
Ο Ευκλείδης λειτουργεί μέσω τεχνητής νοημσύνης