Βασική Θεωρία

🏭 Οικονομικές εξελίξεις: Οι απαρχές της βιομηχανικής επανάστασης και οι οικονομικές θεωρίες

🏗️ Οι απαρχές της Βιομηχανικής Επανάστασης

Οι οικονομικές εξελίξεις στη Δυτική Ευρώπη από την περίοδο των ανακαλύψεων οδηγούν, κατά το 18ο αιώνα, σε ριζικές μεταβολές.

• Κύρια χαρακτηριστικά:

  • Αύξηση νομισματικής κυκλοφορίας.
  • Ανάπτυξη τραπεζικού συστήματος.
  • Εξέλιξη του εμπορίου και της βιοτεχνίας.
  • Μεγάλη συσσώρευση κεφαλαίων από τα υψηλά κέρδη, που αναζητούν επενδυτικές διεξόδους στη βιοτεχνική παραγωγή.

• Δημογραφική έκρηξη:

  • Αύξηση ζήτησης αγαθών λόγω βελτίωσης των όρων διαβίωσης.
  • Μετακίνηση μεγάλων μαζών αγροτικού πληθυσμού στις πόλεις για εργασία.

• Βιομηχανική Επανάσταση:
  • Ξεκίνησε από την Αγγλία το δεύτερο μισό του 18ου αιώνα και επεκτάθηκε κατά τον 19ο αιώνα σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες και τις ΗΠΑ.
  • Περιλαμβάνει επίσης την ανάπτυξη των χερσαίων και θαλάσσιων μεταφορών, όπως ο σιδηρόδρομος και το ατμόπλοιο.

📚 Οι οικονομικές θεωρίες

Μετά την εκδήλωση της βιομηχανικής επανάστασης, τα κράτη αναγκάστηκαν να επαναπροσδιορίσουν την οικονομική τους πολιτική.

• Μερκαντιλισμός:
  • Η οικονομική πρακτική που επικρατούσε στη δυτική Ευρώπη από τον 16ο αιώνα ως τον 18ο αιώνα.
  • Βασίζεται στην αποθήκευση πολύτιμων μετάλλων και το ενεργητικό εμπορικό ισοζύγιο.
  • Ο Κολμπέρ (1619-1683) ήταν ο κυριότερος εκφραστής του μερκαντιλισμού στη Γαλλία.

• Φυσιοκράτες:

  • Σημαντικοί φυσιοκράτες ήταν ο Κεναί, ο Γκουρναί και ο Τυργκό.
  • Θεωρούσαν ότι η γη είναι η μοναδική πηγή πλούτου και η γεωργία αυξάνει αυτόν τον πλούτο.

• Οικονομικός φιλελευθερισμός:

  • Ο Άνταμ Σμιθ (1723-1790) είναι θεμελιωτής του οικονομικού φιλελευθερισμού.
  • Στο έργο του Έρευνα για τα αίτια του πλούτου των εθνών (1776) διατυπώνει το νόμο της προσφοράς και ζήτησης.
  • Υποστηρίζει ότι η ελεύθερη αγορά ρυθμίζει την παραγωγή, τη διακίνηση και τις τιμές των αγαθών χωρίς κρατική παρέμβαση.

• Καπιταλιστικό σύστημα:
  • Συνέβαλε στην οικονομική ανάπτυξη, αλλά προκάλεσε κοινωνικά αδιέξοδα και νέες ιδεολογικές αναζητήσεις.
  • Ο μονόπλευρος καταμερισμός του πλούτου οδήγησε σε μεγάλες κοινωνικές ανισότητες και προκάλεσε έντονες κοινωνικές συγκρούσεις κατά τον 19ο αιώνα.

🌐 Επιπτώσεις και επιδράσεις

Η βιομηχανική επανάσταση και η εφαρμογή του οικονομικού φιλελευθερισμού είχαν ως συνέπεια:

• Αύξηση παραγωγής:

  • Ανάπτυξη χερσαίων και θαλάσσιων συγκοινωνιών.
  • Δημιουργία νέων οικονομικών δραστηριοτήτων.

• Αναζήτηση νέων αγορών:

  • Οξυνόμενος ανταγωνισμός μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων.
  • Τροφοδότηση του ιμπεριαλισμού.

• Πολεμικές συγκρούσεις:
  • Η αντιπαράθεση Αγγλίας - Γαλλίας, καθώς οι δύο χώρες πρωταγωνίστησαν σε ευρωπαϊκούς πολέμους του 18ου αιώνα.

Με αυτές τις εξελίξεις, η οικονομική ανάπτυξη και η ισχύς των μεγάλων δυνάμεων βρέθηκαν σε συνάρτηση με το μέγεθος και την έκταση των αποικιών τους, διαμορφώνοντας την πορεία του σύγχρονου κόσμου.