Βασική Θεωρία
📚 Ο Βυζαντινός Πολιτισμός
🗝️ Όροι-κλειδιά
📖 Γράμματα, Επιστήμες, Τεχνολογία
Η Φιλοσοφία στο Βυζάντιο επηρεάστηκε από τη χριστιανική σκέψη και τη φιλοσοφία της αρχαίας Ελλάδας:
- Ο Ιωάννης ο Δαμασκηνός χρησιμοποίησε επιχειρήματα από τα έργα του και του Πλάτωνα.
- Ο Μιχαήλ Ψελλός, σημαντικός λόγιος της μακεδονικής δυναστείας, ήταν πολυγραφότατος και διηύθυνε τη Φιλοσοφική Σχολή του .
- Ο Γεώργιος Πλήθων και ο Γεώργιος Σχολάριος ήταν κεντρικές φιγούρες στις φιλοσοφικές αντιπαραθέσεις της τελευταίας περιόδου του Βυζαντίου.
Οι Επιστήμες και η Τεχνολογία αναπτύχθηκαν σημαντικά στο Βυζάντιο:
- Ο Αλέξανδρος ο Τραλλιανός, σπουδαίος γιατρός.
- Ο Λέων ο Φιλόσοφος ή Μαθηματικός, ασχολήθηκε με μαθηματικά και φυσικές επιστήμες.
- Οι Βυζαντινοί κατασκεύαζαν αστρολάβους, ηλιακά ρολόγια και βαλλίστρες. Το υγρόν πυρ ήταν η πιο σημαντική στρατιωτική επινόηση.
Βυζαντινά Επιστημονικά Επιτεύγματα
Οι Βυζαντινοί προχώρησαν σε σημαντικές επιστημονικές και τεχνολογικές εφευρέσεις, όπως η κατασκευή αστρολάβων και η επινόηση του υγρού πυρός.
📜 Χρονογραφία και Ιστοριογραφία
- Χρονογραφία: Χρονικά που περιγράφουν γεγονότα με αυστηρή χρονολογική σειρά, συχνά σε απλή γλώσσα. Σημαντικοί χρονογράφοι ήταν ο Θεοφάνης ο Ομολογητής και ο Γεώργιος Μοναχός.
- Ιστοριογραφία: Είδος γραφής που αναζητά την αντικειμενική περιγραφή και ανάλυση των ιστορικών γεγονότων. Σημαντικοί ιστοριογράφοι ήταν ο Μιχαήλ Ψελλός και η Άννα Κομνηνή.
Άννα Κομνηνή
Η Άννα Κομνηνή, με το έργο της Αλεξιάς, αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους ιστορικούς του Βυζαντίου.
🎶 Λογοτεχνία
- Υμνογραφία: Εκκλησιαστική ποίηση με σημαντικούς υμνογράφους όπως ο Ιωάννης Δαμασκηνός και η Κασσία.
- Ακριτικά Τραγούδια: Εμπνευσμένα από τους αγώνες των ακριτών, σηματοδοτούν την αρχή της νεοελληνικής δημοτικής ποίησης.
- Έμμετρα Ιπποτικά Μυθιστορήματα: Αναπτύχθηκαν κατά την περίοδο των Παλαιολόγων, όπως το "Χρονικό του Μορέως".
⛪ Βυζαντινή Τέχνη
Η Αρχιτεκτονική αναπτύχθηκε με βάση την τρουλαία βασιλική και άλλους τύπους:
- Η τρουλαία βασιλική και ο σταυροειδής εγγεγραμμένος ήταν οι κυριότεροι τύποι ναών.
- Σημαντικά παραδείγματα είναι η Αγία Σοφία στην Κωνσταντινούπολη και ο Άγιος Μάρκος στη Βενετία.
Η Ζωγραφική περιλάμβανε την απεικόνιση θρησκευτικών θεμάτων με αυστηρούς κανόνες:
- Ο Παντοκράτορας στον τρούλο, η Θεοτόκος στην αψίδα του Ιερού και οι τέσσερις Ευαγγελιστές στα λοφία του τρούλου.
- Η ψηφιδογραφία ήταν το κύριο μέσο διακόσμησης σε περιόδους οικονομικής άνθησης.
- Στην Παλαιολόγεια περίοδο, επικρατούσαν οι τοιχογραφίες και οι φορητές εικόνες.
Η Παλαιολόγεια Αναγέννηση
Κατά την περίοδο των Παλαιολόγων, η βυζαντινή τέχνη ανανεώθηκε και ανέδειξε νέα χαρακτηριστικά, παράλληλα ή ανεξάρτητα από τη δυτική αναγέννηση.
Η Μικρογραφία και Μικρογλυπτική περιλάμβανε εικονογραφημένα χειρόγραφα και έργα από πολύτιμα μέταλλα και ελεφαντόδοντο, με μεγάλη ακμή κατά την περίοδο του Κωνσταντίνου Πορφυρογέννητου.
Ο Ευκλείδης λειτουργεί μέσω τεχνητής νοημσύνης