🌍 Οι Αραβικές Κατακτήσεις και οι Συνέπειές τους

💰 Η Οικονομική Σημασία της Αιγύπτου

• Αλεξάνδρεια:
  • Ευεργεσίες του Νείλου: αρδεύει και προετοιμάζει τη γη και τη σπορά.
  • Παραγωγικότητα: ένα μέτρο καρπού αποδίδει 100-120 μέτρα.
  • Σημαντική για Κωνσταντινούπολη και Θράκη, καθώς και τις ανατολικές επαρχίες λόγω της παρουσίας του αυτοκρατορικού στρατού.

🏇 Η Αραβική Εξάπλωση

• Μετά το Θάνατο του Μωάμεθ:

  • Οι Άραβες μαχητές, καθοδηγούμενοι από τους δύο πρώτους χαλίφες, κατέκτησαν τις γειτονικές χώρες της Εγγύς Ανατολής.
  • Οι κατακτήσεις είχαν ποικίλες αιτίες:
    • Εξάντληση Βυζαντινών και Περσών: από τους μακροχρόνιους αγώνες μεταξύ τους.
    • Ψυχικό Σχίσμα: ανάμεσα στο κέντρο και στις ανατολικές επαρχίες του Βυζαντινού Κράτους λόγω της αίρεσης του μονοφυσιτισμού.

• Κατακτήσεις:

  • Μέχρι το 640: Συρία, Περσία, Παλαιστίνη, Μεσοποταμία και Αρμενία.
  • 646: Οριστική κατάληψη της Αλεξάνδρειας στην Αίγυπτο.
  • Αρχές 8ου αιώνα: Κατάληψη μέρους της βησιγοτθικής Ισπανίας.
  • 732: Η προέλαση αναχαιτίστηκε από τους Φράγκους στο Πουατιέ.

🚢 Πόλεμος στη Θάλασσα και Πολιορκίες της Κωνσταντινούπολης

• Χαλίφης Μωαβίας:

  • Αναγνώρισε ότι ο αγώνας με το Βυζάντιο θα κρινόταν στη θάλασσα.
  • Ναυπήγησε στόλο και κατέλαβε τη Κωνστάντιος (Κύπρος), τη Ρόδο και την Κω.

• Πολιορκίες της Κωνσταντινούπολης:

  • 674-678: Πρώτη πολιορκία. Απέτυχε λόγω της χρήσης του υγρού πυρός.
  • 717: Δεύτερη πολιορκία. Απέτυχε πάλι λόγω του υγρού πυρός.
  • Η Κωνσταντινούπολη δεν απειλήθηκε ξανά από τους Άραβες.

🌊 Αραβοβυζαντινές Συγκρούσεις στη Μ. Ασία και την Ανατολική Μεσόγειο

• Μεταφορά του Πολέμου στη Μ. Ασία:

  • Αρχές του 9ου αιώνα: Το Χαλιφάτο συγκλονίστηκε από εσωτερικές διαμάχες.
  • 821-823: Οι Άραβες από την Ισπανία κατέλαβαν την Κρήτη και έκαναν απόβαση στη Σικελία.

• Χρήση του Υγρού Πυρός:

  • Εκτόξευση υγρού πυρός από σιφώνες και χύτρες.
  • Χρησιμοποιήθηκαν και χειροσίφωνα από στρατιώτες πίσω από σιδερένιες ασπίδες.

🗡️ Αποτελέσματα των Αραβικών Κατακτήσεων

• Ελληνικό-Ρωμαϊκή Κυριαρχία στη Μεσόγειο:

  • Τέλος της ελληνορωμαϊκής κυριαρχίας στη Μεσόγειο.
  • Νέος κόσμος εμφανίζεται στις ακτές της Μεσογείου.

• Συγκυριαρχία Αράβων και Βυζαντινών:

  • Στη Μεσόγειο: Θαλάσσια σύνορα του Βυζαντίου υποχώρησαν στη γραμμή Κρήτη-Κύπρος-Λυκία/Κιλικία.
  • Αραβικοί στόλοι επιτίθενται κάθε χρόνο, μειώνοντας τον πληθυσμό των νησιών και των ακτών του Αιγαίου και περιορίζοντας το εμπόριο.
  • Χερσαίες επιδρομές έπληξαν το εμπόριο και τις αγροτικές δραστηριότητες των μικρασιατικών πληθυσμών.

📝 Συνοπτικά

• Κατακτήσεις: Συρία, Περσία, Παλαιστίνη, Μεσοποταμία, Αρμενία, Αίγυπτος, Βόρεια Αφρική, Ισπανία.
• Πολιορκίες Κωνσταντινούπολης: 674-678 και 717, αποτυχία λόγω υγρού πυρός.
• Συγκρούσεις στη Μ. Ασία: Κατάληψη Κρήτης, απόβαση στη Σικελία.
• Αποτελέσματα: Τέλος ελληνορωμαϊκής κυριαρχίας, συγκυριαρχία στη Μεσόγειο, μείωση πληθυσμού και εμπορίου στο Αιγαίο και στη Μικρά Ασία.

Οι αραβικές κατακτήσεις άλλαξαν ριζικά το γεωπολιτικό τοπίο της Μεσογείου, φέρνοντας νέες δυνάμεις και μεταβολές στον έλεγχο και την ανάπτυξη της περιοχής. 🌍🕌