Η δεύτερη πολιορκία του Μεσολογγίου και ο Διονύσιος Σολωμός 🏛️📜

Η πολιορκία ξεκινάει ⚔️

Τον Απρίλιο του 1825, ο Κιουταχής, με πολυάριθμο στρατό από τη Λάρισα, έφτασε στο Μεσολόγγι και το πολιόρκησε. Η κατάληψη του Μεσολογγίου ήταν στρατηγικής σημασίας καθώς από εκεί περνούσε ο ένας από τους δύο δρόμους που οδηγούσαν στην Πελοπόννησο.

Το Μεσολόγγι βρισκόταν σε θέση με πολλά φυσικά πλεονεκτήματα: περιβαλλόταν από ρηχή λιμνοθάλασσα και προστατευόταν με τάφρους και τείχος. Το Μεσολόγγι είχε γίνει κέντρο του επαναστατικού αγώνα με έδρα τον Φαναριώτη Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο και πολλούς Φιλέλληνες, όπως ο Άγγλος ποιητής λόρδος Μπάιρον.

Η αντίσταση των πολιορκημένων 🛡️

Η πολιορκία κράτησε σχεδόν ένα χρόνο. Οι πολιορκημένοι απέκρουσαν με επιτυχία τους Τούρκους αρχικά, ενώ ο Μιαούλης τους εφοδίαζε με τρόφιμα και πολεμοφόδια σπάζοντας τον τουρκικό αποκλεισμό από τη θάλασσα. Με τη στήριξη του Καραϊσκάκη και άλλων οπλαρχηγών, επιτέθηκαν στον στρατό του Κιουταχή, που αναγκάστηκε να υποχωρήσει.

Η άφιξη του Ιμπραήμ και η τελική πολιορκία ⚔️

Τον Δεκέμβριο του 1825, ο Ιμπραήμ έφτασε στο Μεσολόγγι και ανέλαβε την αρχηγία της πολιορκίας. Ο αποκλεισμός της πόλης έγινε πιο στενός και οι πολιορκημένοι, εξαντλημένοι από τις μάχες, τις ασθένειες και την έλλειψη τροφής, αποφάσισαν να κάνουν μυστική βραδινή έξοδο.

Η ηρωική έξοδος 🌙

Η έξοδος έγινε τη νύχτα της 10ης Απριλίου του 1826, ξημερώνοντας Κυριακή των Βαΐων. Οι ένοπλοι προστάτευαν τα γυναικόπαιδα, αλλά οι πολιορκητές τους αντελήφθησαν. Μόνο ένα μέρος της φρουράς διέφυγε, ενώ οι περισσότεροι άμαχοι έχασαν τη ζωή τους ή αιχμαλωτίστηκαν. Η πόλη κυριεύθηκε και καταστράφηκε ολοσχερώς.

Αντίκτυπος και Διονύσιος Σολωμός ✒️

Η αντίσταση και η πτώση του Μεσολογγίου συγκλόνισαν την Ευρώπη. Έργα Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών μετέφεραν το μήνυμα της θυσίας. Ο Διονύσιος Σολωμός από τη Ζάκυνθο έγραψε το ποιητικό έργο «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι».

Γλωσσάρι 📚

• Τάφρος: Βαθύ αυλάκι που έχει ανοιχτεί μέσα στο έδαφος.

Οι πηγές αφηγούνται... 📜

Συνθήκες διαβίωσης στο πολιορκημένο Μεσολόγγι 🏘️

"Ερευνώντας με τη σειρά όλα τα σπίτια, βρήκαμε αρκετές ποσότητες αλεύρι. Αυτό μοιράστηκε μ' ένα φλιτζάνι ως μέτρο. Εμοίρασαν κι από ένα φλιτζάνι κουκιά. Άρχισαν λοιπόν να σμίγουν αυτό το λίγο κουκί και αλεύρι στον τέντζερη και να βάνουν μέσα και καβούρια... Ένας γιατρός εμαγείρευσε το σκύλο του με λάδι, από το οποίον είχαμε αρκετό και επαινούσε το φαγί του ότι ήταν το πιο νόστιμο. Οι στρατιώτες τότε πια άρπαζαν οποιονδήποτε σκύλο ή γάτα έβρισκαν στο δρόμο. Όμως, από τις 15 του Μάη αρχίσαμε τις πικραλήθρες, χορτάρι της θάλασσας. Το βράζαμε πέντε φορές ως ότου έβγαινε η πικράδα και το τρώγαμε με ξίδι και λάδι σαν πατάτα αλλά και με ζουμί από καβούρια. Επιδοθήκαμε και στους ποντικούς και ήταν τυχερός αυτός που μπορούσε να πιάσει έναν. Βατράχια, δυστυχώς δεν βρίσκαμε. Από την έλλειψη τροφής αύξαιναν οι αρρώστιες: πονόστομος και αρθρίτιδα".

• Νικολάου Κασομούλη, Ενθυμήματα Στρατιωτικά

Διονύσιος Σολωμός, Οι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι ✍️

"Άκρα του τάφου σιωπή στον κάμπο βασιλεύει.
Λαλεί πουλί, παίρνει σπυρί, κι η μάνα το ζηλεύει.
Τα μάτια η πείνα εμαύρισε Στα μάτια η μάνα μνέει
Στέκει ο Σουλιώτης ο καλός παράμερα και κλαίει:
"Έρμο τουφέκι σκοτεινό, τι σ' έχω γω στο χέρι;
Οπού συ μούγινες βαρύ κι ο Αγαρηνός το ξέρει"".

• Διονυσίου Σολωμού, Άπαντα

μνέει = ορκίζεται
Αγαρηνός = Τούρκος

Ματιά στο παρελθόν 🔍

Ο λόρδος Μπάιρον 🏅

Ο λόρδος Μπάιρον (1788-1824) αποτελεί την πιο σημαντική μορφή των Φιλελλήνων που έφτασαν στην επαναστατημένη Ελλάδα για να τη βοηθήσουν. Επισκέφθηκε την Ελλάδα το 1823 και πήγε στο Μεσολόγγι, όπου ασχολήθηκε με την οργάνωση στρατιωτικών σωμάτων. Δαπάνησε μεγάλο μέρος της περιουσίας του, αλλά οι σκληρές συνθήκες διαβίωσης επιβάρυναν την ήδη κλονισμένη υγεία του. Πέθανε στο Μεσολόγγι από υψηλό πυρετό στις 19 Απριλίου του 1824. Ο Διονύσιος Σολωμός του αφιέρωσε το παρακάτω ποίημα:

"Λευτεριά, για λίγο πάψε
Να χτυπάς με το σπαθί.
Τώρα σίμωσε και κλάψε
Εις του Μπάιρον το κορμί".

• Διονυσίου Σολωμού, Άπαντα

Η θυσία και ο ηρωισμός των Ελλήνων ενέπνευσαν ποιητές και καλλιτέχνες, ενώ η τραγωδία του Μεσολογγίου αποτέλεσε σύμβολο της ελληνικής αγωνιστικότητας και ανδρείας.