Οι Αγώνες του Κανάρη 🌊⚓

Από τις ναυτικές επιχειρήσεις του ελληνικού στόλου, ξεχωρίζουν οι καταδρομικές ενέργειες του Κωνσταντίνου Κανάρη. Ο μπουρλοτιέρης από τα Ψαρά πραγματοποίησε πολλές παράτολμες αποστολές, όπως η πυρπόληση της ναυαρχίδας του τουρκικού στόλου, η οποία μάλιστα ονομαζόταν «Μπουρλότα σαϊμάζι» (καταφρονήτρα των πυρπολικών). 🔥🚢

Τα Πυρπολικά και οι Μπουρλοτιέρηδες 💣

Κατά την Επανάσταση του 1821, οι Έλληνες ναυτικοί τελειοποίησαν την κατασκευή των πυρπολικών και τα επάνδρωσαν με ριψοκίνδυνους εθελοντές, τους μπουρλοτιέρηδες. Τα πυρπολικά ήταν μικρά σκάφη, γεμάτα με εκρηκτικά υλικά, που τα άναβαν και στη συνέχεια τα έσπρωχναν προς τα εχθρικά καράβια για να τα κάψουν.

Στην αρχή, το πυρπολικό πλησίαζε αθόρυβα το εχθρικό πλοίο τη νύχτα και το εμβόλιζε ή προσδενόταν επάνω του με γάντζους. Κατόπιν, οι μπουρλοτιέρηδες το εγκατέλειπαν, ενώ ο κυβερνήτης έφευγε τελευταίος ανάβοντας το φιτίλι με δαυλό. Αργότερα, τα πυρπολικά χρησιμοποιήθηκαν και κατά τη διάρκεια της ημέρας σε ναυμαχίες. Η εμφάνισή τους προκαλούσε τρόμο στα εχθρικά καράβια. ⚔️🌌

Σημαντικές Επιτυχίες του Κανάρη 🏆

• Ιούνιος 1822: Ο Κανάρης ανατίναξε με το πυρπολικό του στο λιμάνι της κατεστραμμένης Χίου τη ναυαρχίδα του τουρκικού στόλου, στην οποία βρήκαν το θάνατο ο αρχιναύαρχος Καρά Αλής με περίπου 2.000 Οθωμανούς ναύτες και στρατιώτες που γιόρταζαν το Μπαϊράμι. 🎇

• Οκτώβριος 1822: Ο Κανάρης πυρπόλησε στην Τένεδο την αντιναυαρχίδα του νέου Τούρκου ναυάρχου, με αποτέλεσμα ο οθωμανικός στόλος να κλειστεί στην έδρα του στα Δαρδανέλια. 🌊

• 1824: Κατέστρεψε δύο ακόμη τουρκικά πολεμικά πλοία στη Σάμο και στη Μυτιλήνη. 🌅

• 1826: Τραυματίστηκε σε επίθεση εναντίον μιας τουρκικής φρεγάτας και κινδύνεψε να αιχμαλωτιστεί. 🛡️

Ο Ηρωισμός και η Κληρονομιά του Κανάρη 👑

Ο Κανάρης είχε προτείνει, τον Αύγουστο του 1825, οι Έλληνες να πυρπολήσουν τον αιγυπτιακό στόλο μέσα στη βάση του, στο λιμάνι της Αλεξάνδρειας. Σύμφωνα με το σχέδιο του, τρία πυρπολικά και δύο πολεμικά καράβια κατευθύνθηκαν προς την Αίγυπτο και πλησίασαν την Αλεξάνδρεια. Στο λιμάνι μπήκε μόνον αυτός με το πυρπολικό του, αλλά αναγκάστηκε να του βάλει πρόωρα φωτιά, καθώς ο ευνοϊκός άνεμος είχε κοπάσει και η επιχείρηση είχε γίνει αντιληπτή από ένα γαλλικό πολεμικό, που άρχισε να τους κανονιοβολεί.

Μετά την Απελευθέρωση, ο Κανάρης διορίστηκε αρχηγός του στόλου των πυρπολικών. Αργότερα έγινε ναύαρχος, φτάνοντας μέχρι το αξίωμα του πρωθυπουργού. Το ελληνικό κράτος, για να τον τιμήσει, έδωσε το όνομά του σε τρία πολεμικά σκάφη. ⚓🎖️

Γλωσσάρι 📚

• Εμβολίζω: Χτυπώ και ανοίγω τρύπα σε εχθρικό καράβι με έμβολο.
• Ερεσσός: Περιοχή της Λέσβου.
• Δαρδανέλια: Έτσι ονομάζεται ο Ελλήσποντος, το στενό που χωρίζει τη Θράκη από τη Μικρά Ασία.

Οι Πηγές Αφηγούνται... 📜

Ύμνος στον Κανάρη 🎵

«Στενόν, στενόν το πέλαγος Ο τρόμος κάμνει. πέφτει Ένα καράβι επάνω Εις τ' άλλο και συντρίβονται. Πνίγονται οι ναύται.
Έξω από την θαλάσσιον Πυρκαϊάν νικήτριαι Ιδού πάλιν εκβαίνουν Σωσμέναι η δύο κατάμαυροι Θαυμάσιαι πρώραι. Ω! πως από τα μάτια μου Ταχέως εχάθη ο στόλος. Πλέον δεν ξανοίγω τώρα Παρά καπνούς και φλόγας Ουρανομήκεις.
....................................... ΚΑΝΑΡΙ! - και τα σπήλαια της γης εβόουν, Κανάρι. - Και των αιώνων τα όργανα Ίσως θέλει αντηχήσουν Πάντα Κανάρι».

Ματιά στο Παρελθόν 🔍

Στις 21 Ιουνίου του 1824, η Επανάσταση γνώρισε μία από τις χειρότερες στιγμές της. Τούρκοι στρατιώτες αποβιβάστηκαν στο νησί των Ψαρών και το κατέστρεψαν ολοκληρωτικά. Περισσότεροι από τους μισούς κατοίκους του νησιού (συνολικός πληθυσμός 30.000) σκοτώθηκαν, ενώ οι υπόλοιποι αιχμαλωτίσθηκαν ή έγιναν πρόσφυγες. Ο εθνικός ποιητής Διονύσιος Σολωμός θρήνησε με το παρακάτω ποίημα τη μεγάλη καταστροφή:

«Στων Ψαρών την ολόμαυρη ράχη Περπατώντας η Δόξα μονάχη Μελετά τα λαμπρά παλληκάρια Και στην κόμη στεφάνι φορεί Γεναμένο από λίγα χορτάρια Που είχαν μείνει στην έρημη γη».