Οι Έλληνες των παροικιών και των Παραδουνάβιων Ηγεμονιών 🌍

Κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, αρκετοί Έλληνες μετανάστευσαν σε άλλες περιοχές, δημιουργώντας νέες κοινότητες, τις παροικίες. Οι λόγοι για αυτήν τη μετανάστευση ήταν κυρίως οι πόλεμοι και οι οικονομικές δυσκολίες. 🏛️🛤️

Η μετανάστευση των Ελλήνων 🌏

• Πρώτη περίοδος: Από τον 15ο έως τον 16ο αιώνα, η μετανάστευση ήταν κυρίως υποχρεωτική λόγω πολεμικών συγκρούσεων και της επέκτασης των Τούρκων. 🌊⚔️

  • Πολλοί μετανάστες κατάγονταν από νησιά (Κύπρος, Κρήτη) ή παραθαλάσσια μέρη (Μονεμβασιά, Μάνη, Ναύπλιο, Ήπειρος). 🌴🏞️
  • Εγκαταστάθηκαν κυρίως σε παραθαλάσσιες πόλεις της Ιταλίας και άλλες ευρωπαϊκές περιοχές, ιδρύοντας παροικίες. 🏙️
  • Επαγγέλματα: στρατιώτες, ναυτικοί, τεχνίτες, έμποροι, αντιγραφείς χειρογράφων, δάσκαλοι σε ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα. ⚓👨‍🏫

• Δεύτερη περίοδος: Από τον 17ο έως τον 18ο αιώνα, η μετανάστευση ήταν εθελοντική και ειρηνική, κυρίως για οικονομικούς λόγους. 💼🌿

  • Τα εμπορεύματα μεταφέρονταν από την Οθωμανική Αυτοκρατορία προς την Κεντρική Ευρώπη και τη Ρωσία διά ξηράς από συγκεκριμένους δρόμους, με καραβάνια που διέσχιζαν τα Βαλκάνια. 🚛🏔️
  • Έλληνες εγκαταστάθηκαν κατά μήκος αυτών των δρόμων σε διάφορες πόλεις. 🏘️

Ελληνικές παροικίες 🏘️

• Πόντος: Έλληνες μετακινήθηκαν στον Καύκασο και την Κριμαία, με γνωστότερη παροικία την Οδησσό. 🗺️
• Μακεδονία: Έλληνες εγκαταστάθηκαν στη Βιέννη, την Τεργέστη, τη Σερβία και την Ουγγαρία, όπου ασχολήθηκαν με το εμπόριο. 🏢💰
• Παραδουνάβιες Ηγεμονίες: Βλαχία και Μολδαβία, περιοχές που κυβερνούσαν Φαναριώτες ηγεμόνες. 🏰

Οργάνωση των παροικιών 📜

• Πρώτο μέλημα ήταν η ανέγερση ναού για τα θρησκευτικά καθήκοντα και η σύνταξη καταστατικού για τον τρόπο οργάνωσης της κοινότητας. ⛪📜
  • Στο καταστατικό αναγράφονταν οι σκοποί, η οργάνωση, τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των μελών της κοινότητας. 📋
  • Με την πάροδο του χρόνου χτίστηκαν μοναστήρια και κοινοτικά σχολεία, όπως το Φλαγγινιανό Φροντιστήριο στη Βενετία. 🏫
  • Οι Έλληνες μετανάστες εκδόσαν ελληνικά βιβλία, περιοδικά και εφημερίδες. 📚📰

Οικονομική και πνευματική συμβολή 💸📖

• Οι Έλληνες της Διασποράς με τα πλούτη που απέκτησαν ενίσχυσαν οικονομικά τα ελληνικά σχολεία στις τουρκοκρατούμενες περιοχές και κατασκεύασαν πολυτελείς κατοικίες στους τόπους καταγωγής τους, τα λεγόμενα αρχοντικά. 🏘️🏛️
• Από τους Έλληνες των παροικιών ξεκίνησε κατά τον 18ο αιώνα η πνευματική αναγέννηση του υπόδουλου έθνους. 🌟📖

Γλωσσάρι 📚

• Καραβάνι: Ομάδα ανθρώπων, συνήθως εμπόρων, που ταξιδεύουν μαζί για λόγους ασφαλείας. 🐫
• Καταστατικό: Γραπτός κανονισμός που καθορίζει τον τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας της παροικίας. 📜

---

Οι πηγές αφηγούνται... 📜

Επιστολή Ελλήνων κατοίκων του Umago

«Στέλνουμε την επιστολή αυτή για να σας ενημερώσουμε ότι είμαστε έντεκα οικογένειες χριστιανοί στη δούλεψη του κυρίου Φραντζέσκι στο Μαγό (Umago). Έως τώρα είχαμε έναν παπά Σλάβο και μας είχαν και μια εκκλησούλα φράγκικη και κάναμε την τελετή, έτσι όπως ορίζει ο Θεός. Όμως πάει ένας χρόνος, που ο παπάς μας άφησε και έφυγε και είμαστε σαν τα πρόβατα χωρίς βοσκό...» ✉️

Συγκρούσεις Ελλήνων μεταναστών στην Κορσική με τους ντόπιους

«Οι Κορσικανοί βλέποντας ότι οι Ρωμαίοι (Έλληνες) δεν κινούνται, νόμισαν πως φοβήθηκαν και άρχισαν να πλησιάζουν στη χώρα και να ρίχνουν αμέτρητες τουφεκιές και να βγάζουν κραυγές με τύμπανα και κέρατα, φωνάζοντας στους Ρωμαίους και λέγοντας: "Σήμερα είναι η τελευταία σας μέρα και τώρα κληρονομούμε τα σπίτια σας..."» ⚔️📯

---

Ματιά στο παρελθόν 🔍

Τα καραβάνια

Η μετακίνηση των ανθρώπων για εμπορικούς λόγους έξω από τον ελληνικό χώρο γινόταν συνήθως ομαδικά για λόγους ασφαλείας. Οι πραγματευτές φόρτωναν τα εμπορεύματα και τα προσωπικά τους είδη σε ζώα, κυρίως μουλάρια, σχηματίζοντας καραβάνια. Κατά μήκος των δρόμων υπήρχαν σταθμοί ή πανδοχεία, τα λεγόμενα χάνια, όπου οι ταξιδιώτες μπορούσαν να ξεκουραστούν και να διανυκτερεύσουν με ασφάλεια. 🐪🏞️