Η Γυναίκα στη Βυζαντινή Κοινωνία 👩‍🦰🏛️

Η ζωή της γυναίκας στο Βυζάντιο επηρεαζόταν από τους νόμους και τις συνήθειες της εποχής, που την ήθελαν κατώτερη από τον άνδρα. Με την επίδραση του χριστιανισμού και την πάροδο του χρόνου όμως, η θέση των γυναικών βελτιώθηκε και η παρουσία τους στην κοινωνική ζωή του Βυζαντίου ήταν σημαντική.

Καθημερινή Ζωή και Νομοθεσία 📜👩‍🦱

• Νόμοι και Συνήθειες: Στην πρώτη βυζαντινή περίοδο, η νομοθεσία για τη γυναίκα παρέμεινε ίδια με τη ρωμαϊκή και συμπληρώθηκε με τις συνήθειες της ανατολικής αυτοκρατορίας. Η γυναίκα έμενε διαρκώς στο σπίτι και εναρμονιζόταν με την ανύπαντρη που ήταν υπάκουη στον πατέρα της και την παντρεμένη που ήταν υποταγμένη στον άνδρα της.
• Επιρροή του Ιουστινιανού και της Θεοδώρας: Η νομοθεσία του Ιουστινιανού, επηρεασμένη από τον χριστιανικό λόγο και την επιμονή της αυτοκράτειρας Θεοδώρας, έδωσε αρκετά δικαιώματα στη γυναίκα μέσα στην οικογένεια και όρισε το γάμο ως "κοινωνία θείου και ανθρωπίνου Δικαίου".

Εκπαίδευση και Καθημερινές Δραστηριότητες 📚🏡

• Εκπαίδευση: Τα κορίτσια δεν πήγαιναν στο σχολείο, έμεναν κοντά στη μητέρα τους και βοηθούσαν στις εργασίες του σπιτιού. Οι μητέρες που ήξεραν γράμματα, μάθαιναν στις κόρες τους ανάγνωση, γραφή, τραγούδια του λαού και ψαλμούς της εκκλησίας.
• Εξόδοι: Η πιο συχνή έξοδός τους από το σπίτι ήταν η μετάβασή τους στην εκκλησία. Έπαιρναν μέρος στις οικογενειακές και τοπικές γιορτές, ενώ με τη συγκατάθεση των ανδρών ή των γονιών τους πολλές Βυζαντινές πήγαιναν στα δημόσια λουτρά της Πόλης.

Γάμος και Κοινωνική Ζωή 💍🎉

• Ηλικία Γάμου: Η νόμιμη ηλικία του γάμου για τις γυναίκες άρχιζε στα δώδεκα χρόνια και για τους άνδρες στα δεκατέσσερα. Για το γάμο των κοριτσιών ήταν απαραίτητη η συγκατάθεση του πατέρα.
• Επαγγέλματα: Παρά τα εμπόδια των νόμων και των παραδόσεων, πολλές γυναίκες σταδιοδρόμησαν σε επαγγέλματα της αγοράς, ιδιαίτερα σε όσα είχαν σχέση με τα υφάσματα. Υπήρχαν γυναίκες ιατροί, μαίες, δασκάλες κόμμωσης και ραπτικής, και ιδιοκτήτριες καταστημάτων τροφίμων.

Σημαντικές Γυναικείες Φιγούρες 🏅👸

• Αυτοκράτειρες και Πολιτική: Οι γυναίκες των αρχοντικών οικογενειών είχαν σημαντική παρουσία στην κοινωνική ζωή του Βυζαντίου. Πολλές διακρίθηκαν ως αυτοκράτειρες και έπαιξαν ξεχωριστό πολιτικό ρόλο, όπως η Αγία Ελένη, η Ευδοκία, η Θεοδώρα, η Ειρήνη η Αθηναία και η Θεοδώρα.
• Γράμματα και Τέχνες: Αρκετές βυζαντινές γυναίκες διακρίθηκαν στα γράμματα, όπως η Άννα Κομνηνή στην ιστορία και η Κασσιανή στην υμνογραφία.

Χριστιανισμός και Βελτίωση της Θέσης των Γυναικών ✝️🌟

• Επίδραση του Χριστιανισμού: Ο χριστιανισμός επηρέασε όλη τη βυζαντινή νομοθεσία και ιδιαίτερα το οικογενειακό δίκαιο, δίνοντας στη γυναίκα το χέρι και προσπαθώντας να την ανεβάσει ψηλότερα από εκεί που την έβαλε το ελληνικό και το ρωμαϊκό δίκαιο.

Η Γυναίκα στη Βυζαντινή Τέχνη 🎨🖼️

• Απεικονίσεις και Παρουσία: Η εικόνα και η δράση των βυζαντινών γυναικών βρίσκονται αποτυπωμένες σε πολλά έργα όλων των μορφών της βυζαντινής τέχνης. Η Παναγία είναι το κεντρικό πρόσωπο της βυζαντινής αγιογραφίας. Τα γεμάτα ζωή ψηφιδωτά της πομπής των γυναικών και της ακολουθίας της αυτοκράτειρας Θεοδώρας στη Ραβέννα είναι κορυφαία έκφραση της κοινωνικής τους παρουσίας.

Γυναικείο Πανηγύρι και Εμφάνιση 🎊💃

• Πανηγύρι της Αγίας Αγάθης: Κάθε χρόνο, στη γιορτή της Αγίας Αγάθης, γινόταν στην Κωνσταντινούπολη πανηγύρι που οργάνωναν οι γυναίκες υφάντριες και πλέκτριες της Πόλης.
• Εμφάνιση: Οι βυζαντινές γυναίκες πρόσεχαν ιδιαίτερα την εμφάνισή τους. Φορούσαν μακριά πολύχρωμα μεταξωτά φορέματα, ζωσμένα με χάρη στη μέση. Στολίζονταν με χρυσά και αργυρά κοσμήματα και χρησιμοποιούσαν αρώματα που παρασκεύαζαν από βότανα και άνθη.

Συμπέρασμα: Οι γυναίκες στο Βυζάντιο έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην κοινωνία, παρά τις αρχικές περιοριστικές συνθήκες. Με την πάροδο του χρόνου και την επίδραση του χριστιανισμού, η θέση τους βελτιώθηκε, και η παρουσία τους στην κοινωνική, πολιτική και πνευματική ζωή του Βυζαντίου έγινε καθοριστική.