Η τέταρτη σταυροφορία και η άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Φράγκους 🏰⚔️

Οι σταυροφόροι, βοηθούμενοι από τους Βενετούς, καταλαμβάνουν την Πόλη. Πολλοί Έλληνες αναγκάζονται να φύγουν και να ιδρύσουν τέσσερα νέα κράτη με σκοπό να ξαναπάρουν την Κωνσταντινούπολη.

---

🌍 Κατάληψη των Ιεροσολύμων από τους Σελτζούκους

Οι Σελτζούκοι κατέλαβαν τα Ιεροσόλυμα, την ιερή πόλη όπου έζησε και δίδαξε ο Χριστός. Οι χριστιανοί προσκυνητές:

• Δεν μπορούσαν να επισκέπτονται ακίνδυνα τους αγίους τόπους.
• Όσοι τόλμησαν να το κάνουν, συνελήφθησαν, ληστεύτηκαν και βασανίστηκαν.

✝️ Ζήτηση Βοήθειας από τον Πάπα

Οι Βυζαντινοί δεν μπορούσαν να δώσουν μόνοι τους λύση στο πρόβλημα αυτό. Ο αυτοκράτορας Αλέξιος Α’, ο Κομνηνός:

• Ζήτησε βοήθεια από τον Πάπα της Ρώμης και τους χριστιανούς της Δύσης.
• Παρά το σχίσμα που είχε προηγηθεί, ο Πάπας δέχτηκε την πρόταση, βλέποντας την ευκαιρία να παρεμβαίνει στα πράγματα της ανατολικής εκκλησίας.

🛡️ Σταυροφορίες

Ο Πάπας παρακίνησε τους χριστιανούς άρχοντες της Δύσης να βοηθήσουν την προσπάθεια απελευθέρωσης των Αγίων Τόπων. Ωστόσο:

• Οι άρχοντες της Δύσης οργάνωσαν τέσσερις εκστρατείες, τις σταυροφορίες, με σκοπό να νικήσουν τους Σελτζούκους και να κρατήσουν δικά τους όσα μέρη ελευθερώσουν.

🚢 Τέταρτη Σταυροφορία

Στην τέταρτη σταυροφορία, οι σταυροφόροι συγκεντρώθηκαν στη Βενετία:

• Αποφάσισαν να περάσουν με πλοία στην Αίγυπτο και μετά να κατευθυνθούν στα Ιεροσόλυμα.
• Οι Βενετοί διέθεσαν τα καράβια τους μαζί με τα πληρώματά τους και ως αντάλλαγμα θα έπαιρναν τα μισά από τα εδάφη και τα λάφυρα που θα κατακτούσαν.

🏰 Άλωση της Κωνσταντινούπολης

Λίγο πριν την αναχώρηση του στόλου, ο εκθρονισμένος αυτοκράτορας του Βυζαντίου, Αλέξιος Άγγελος, ζήτησε τη βοήθεια των Βενετών για να ξαναπάρει το θρόνο. Οι Βενετοί:

• Δέχτηκαν την πρότασή του και οδήγησαν τους σταυροφόρους στην Κωνσταντινούπολη.
• Η απόρθητη ως τότε βασιλεύουσα έπεσε στα χέρια των σταυροφόρων.
• Επί τρεις ημέρες, οι κατακτητές λεηλατούσαν, κατέστρεφαν και έκαιγαν την ανυπεράσπιστη Πόλη.
• Δεν σεβάστηκαν ούτε τα ιερά μνημεία, ούτε τις εκκλησίες, ούτε τα μοναστήρια.
• Το πιο φρικτό έγκλημά τους ήταν η λεηλασία και η απογύμνωση της Αγίας Σοφίας από τα ιερά της σκεύη.

---

📜 Ιστορικά Γεγονότα και Μαρτυρίες

Η Βασιλεύουσα:

«Όταν αντικρίσαμε την Κωνσταντινούπολη, δεν μπορούσαμε να πιστέψουμε ότι υπάρχει άλλη τόσο πλούσια πόλη παρόμοια με αυτή. Τα ψηλά τείχη, οι πλούσιοι πύργοι, τα ανάκτορα και οι μεγάλες εκκλησίες, που ήταν τόσες πολλές ώστε κανείς δεν μπορεί να πιστέψει πως τις είδε όλες. Κανένας από μας δεν ήταν τόσο σκληρός, ώστε να μην αισθανθεί το δέρμα του να ανατριχιάζει. Γιατί ποτέ άλλος λαός, από την απαρχή του κόσμου, δεν ανέλαβε μια τόσο μεγάλη επιχείρηση όσο εκείνη της δικής μας επίθεσης.» - Will Durant, Παγκόσμια Ιστορία Πολιτισμού

Θρήνος για τη χαμένη Πόλη:

«Ω πόλη, βασίλισσα των πόλεων, ποιος είναι εκείνος που μας παίρνει από σένα, όπως τα παιδιά από την αγαπημένη τους μητέρα; Τι θα γίνουμε; Πού θα πάμε; Ποια παρηγοριά θα βρούμε, γυμνοί καθώς είμαστε, όπως ήρθαμε στον κόσμο, και άστεγοι σαν τα πουλιά;» - Νικήτας Χωνιάτης (βυζαντινός χρονογράφος)

Εκδικητής:

«Την άπαρτη πόλη μας ξένου πόδι την πάτησε. Εννιακοσίων χρόνων ένδοξη ζωή έσβησε. Φράγκοι, Βενετσιάνοι και Γερμανοί χύνονται απάνω της αχόρταγα. Με το σταυρό συντρίβουν το σταυρό μας, με τη θρησκεία τους πελεκούν τη θρησκεία μας. Γαλέρες φεύγουν και γαλέρες έρχονται. Παίρνουν τα πλούτη μας, τη δόξα μας, τα ιερά μας. Αλλού τα πάνε στη Δύση, να ημερέψουν και κείνης τους λαούς, να δοξάσουν και κείνης τα χώματα. Η Βενετιά τα δέχεται περίχαρη, στολίζεται και καμαρώνει. Στήνει στις πλατείες της τ’ άλογα τ’ ανεμοπόδαρα, του ακράτητου λαού συμβολική παράσταση.» - Ανδρέας Καρκαβίτσας, Λόγια της πλώρης (1899)

---

📚 Βασικές Έννοιες

• Σχίσμα: Το 1504, οι αντιθέσεις ανάμεσα στην Ανατολική και τη Δυτική Εκκλησία οδήγησαν σε οριστική διακοπή των σχέσεων μεταξύ τους.
• Σταυροφόροι: Ονομάστηκαν έτσι από το σταυρό που έφεραν όλοι στους χιτώνες τους.
• Τέταρτη Σταυροφορία: Μια από τις τέσσερις εκστρατείες των σταυροφόρων με σκοπό την απελευθέρωση των Αγίων Τόπων.

---

✨ Η τέταρτη σταυροφορία και η άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Φράγκους αποτέλεσαν μια από τις πιο δραματικές στιγμές στην ιστορία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, αφήνοντας ανεξίτηλα σημάδια στην πόλη και τους κατοίκους της. ✨