Περίληψη Μαθήματος
🐾 Η Μεταφορά και η Αποβολή Ουσιών στους Ζωικούς Οργανισμούς
🌊 Ζωικοί Οργανισμοί με Διάχυση
- Σε ορισμένα ζώα, όπως οι μέδουσες και οι θαλάσσιες ανεμώνες, η μεταφορά ουσιών πραγματοποιείται απευθείας με διάχυση.
- Σε αυτά τα ζώα, τα κύτταρα έρχονται σε άμεση επαφή με το περιβάλλον, επιτρέποντας τη διάχυση να καλύπτει τις ανάγκες τους για θρεπτικές ουσίες και αποβολή άχρηστων ουσιών.
🦠 Ασπόνδυλα και Κύκλωμα Ουσιών
- Σε άλλα ασπόνδυλα, όπως η ύδρα, το οξυγόνο και τα θρεπτικά συστατικά εισέρχονται στην πεπτική κοιλότητα και διανέμονται στα κύτταρα μέσω διάχυσης.
- Ο γεωσκώληκας διαθέτει κλειστό κυκλοφορικό σύστημα, όπου το αίμα μεταφέρει ουσίες διαμέσου των αγγείων.
- Οι ανταλλαγές ουσιών γίνονται μέσω των τοιχωμάτων των αγγείων.
- Στα δίθυρα μαλάκια, οι θρεπτικές ουσίες μεταφέρονται στα κύτταρα μέσω του αίματος, το οποίο επιστρέφει στα βράγχια και την καρδιά για ανακύκλωση.
- Το σαλιγκάρι διαθέτει ανοικτό κυκλοφορικό σύστημα με δίχωρη καρδιά.
- Το αίμα του σαλιγκαριού είναι άχρωμο και γίνεται γαλάζιο όταν έρχεται σε επαφή με το οξυγόνο.
🦋 Έντομα και Ανοικτό Κυκλοφορικό Σύστημα
- Στα έντομα, το κυκλοφορικό σύστημα είναι ανοικτό. Το αίμα, το οποίο είναι άχρωμο, μεταφέρεται μέσω ενός ραχιαίου αγγείου και κυκλοφορεί χάρη σε διευρύνσεις του αγγείου που λειτουργούν σαν καρδιά.
❤️ Η Δομή της Καρδιάς
- Αριθμός Καρδιών: Οι οργανισμοί μπορεί να διαθέτουν μία ή περισσότερες καρδιές, ανάλογα με το είδος.
- Κοιλότητες της Καρδιάς:
- Μονόχωρη: 1 κοιλότητα
- Δίχωρη: 2 κοιλότητες
- Τρίχωρη: 3 κοιλότητες
- Τετράχωρη: 4 κοιλότητες
- Ονομασία Κοιλοτήτων: Οι κοιλότητες της καρδιάς ονομάζονται και .
💪 Λειτουργία της Καρδιάς
- Διαστολή και Συστολή: Η καρδιά έχει την ικανότητα να και να .
- Αντλία Αίματος: Με τη διαστολή δέχεται το αίμα και με τη συστολή το προωθεί, λειτουργώντας σαν μια αντλία που ρυθμίζει την κυκλοφορία του αίματος σε όλο το σώμα.
🐟 Σπονδυλωτά και Κυκλοφορικό Σύστημα
- Όλα τα σπονδυλωτά διαθέτουν κλειστό κυκλοφορικό σύστημα.
- Στα ψάρια, η δίχωρη καρδιά ωθεί το αίμα στα βράγχια, όπου εμπλουτίζεται με οξυγόνο και στη συνέχεια διανέμεται στο σώμα.
- Στα αμφίβια, η τρίχωρη καρδιά δεν ωθεί όλο το αίμα προς τους πνεύμονες, με αποτέλεσμα το αίμα που φτάνει στους ιστούς να μην είναι πολύ πλούσιο σε οξυγόνο.
- Στα ερπετά, η καρδιά είναι συνήθως τρίχωρη, με το φλεβικό αίμα να αναμειγνύεται με το αρτηριακό. Σε μερικά ερπετά, όπως η οχιά, η καρδιά είναι τετράχωρη.
- Τα θηλαστικά και τα πτηνά έχουν τετράχωρη καρδιά. Το αίμα πλούσιο σε οξυγόνο μεταφέρεται πρώτα στους πνεύμονες και μετά επιστρέφει στην καρδιά για να προωθηθεί στους ιστούς.
Κλειστό Κυκλοφορικό Σύστημα
Το κλειστό κυκλοφορικό σύστημα στα σπονδυλωτά εξασφαλίζει την συνεχή κυκλοφορία του αίματος μέσα στα αγγεία, προσφέροντας αποτελεσματική μεταφορά θρεπτικών ουσιών και οξυγόνου.
🌡️ Θερμοκρασία Σώματος
- Τα περισσότερα ζώα είναι ποικιλόθερμα, δηλαδή η θερμοκρασία του σώματός τους επηρεάζεται από τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος.
- Για παράδειγμα, τα φίδια πέφτουν σε χειμερία νάρκη για να επιβιώσουν τον χειμώνα.
- Τα πτηνά και τα θηλαστικά είναι ομοιόθερμα ζώα, δηλαδή διατηρούν σταθερή τη θερμοκρασία του σώματός τους ανεξάρτητα από την εξωτερική θερμοκρασία.
- Ορισμένα θηλαστικά, όπως η αρκούδα, πέφτουν σε χειμέριο ύπνο κατά τη διάρκεια του χειμώνα λόγω έλλειψης τροφής.
📜 Συνοπτικά
- Διάχυση: Μέσο ανταλλαγής ουσιών σε απλά ζώα.
- Ανοικτό και Κλειστό Κυκλοφορικό Σύστημα: Το ανοικτό κυκλοφορικό σύστημα απαντά στα αρθρόποδα και ορισμένα μαλάκια, ενώ το κλειστό είναι κοινό στα σπονδυλωτά.
- Κατανομή Αίματος: Οι καρδιές των ζώων ποικίλουν σε δομή, από δίχωρες στα ψάρια έως τετράχωρες στα θηλαστικά και πτηνά.
- Θερμοκρασία Σώματος: Ποικιλόθερμα και ομοιόθερμα ζώα με διαφορετικές στρατηγικές επιβίωσης τον χειμώνα.