Περίληψη Μαθήματος
🧬 Το Λεμφικό Σύστημα: Ο Κρυφός Φρουρός του Οργανισμού
🌿 Δομή του Λεμφικού Συστήματος
Το λεμφικό σύστημα αποτελείται από:
- Λεμφαγγεία 🟢: Δίκτυο αγγείων που μεταφέρει τη λέμφο.
- Λέμφος 💧: Υγρό που περιέχει κυρίως νερό, λευκά αιμοσφαίρια και θρεπτικές ουσίες.
- Λεμφαδένες 🟡: Μικρές ωοειδείς μάζες λεμφικού ιστού, που φιλτράρουν τη λέμφο και περιέχουν λεμφοκύτταρα και μακροφάγα.
- Σπλήνα: Συμμετέχει στην ανοσολογική άμυνα και στην απομάκρυνση των παλαιών ερυθροκυττάρων.
- Θύμος αδένας: Βρίσκεται πίσω από το στέρνο και συμβάλλει στην ωρίμανση των Τ-λεμφοκυττάρων.
⚙️ Λειτουργίες του Λεμφικού Συστήματος
Το λεμφικό σύστημα είναι κρίσιμο για την υγεία του οργανισμού, καθώς:
- Επαναφέρει το πλεόνασμα του υγρού των ιστών στο κυκλοφορικό σύστημα.
- Μεταφέρει λιπαρές ουσίες από το λεπτό έντερο στο αίμα.
- Συμβάλλει στην άμυνα του οργανισμού, καταστρέφοντας παθογόνους μικροοργανισμούς και καρκινικά κύτταρα.
🟢 Λεμφαγγεία
- Τα λεμφαγγεία αρχίζουν από τα λεμφικά τριχοειδή, τα οποία είναι ευρύτερα από τα αιμοφόρα τριχοειδή και επιτρέπουν στο υγρό των ιστών να εισέλθει.
- Τα λεμφικά τριχοειδή συνενώνονται και σχηματίζουν τα κυρίως λεμφαγγεία, που τελικά καταλήγουν στα μεγάλα λεμφικά στελέχη (μείζονας και ελάσσων θωρακικός πόρος).
- Τα μεγάλα λεμφικά αγγεία μεταφέρουν τη λέμφο στις φλέβες, που βρίσκονται στη βάση του τραχήλου, επαναφέροντας έτσι τη λέμφο στην κυκλοφορία του αίματος.
🟡 Λεμφαδένες
- Οι λεμφαδένες βρίσκονται κατά μήκος των λεμφαγγείων και είναι γεμάτοι με λεμφοκύτταρα (Τ & Β) και μακροφάγα.
- Η λέμφος φιλτράρεται καθώς περνά μέσα από τους λεμφαδένες, απαλλάσσοντας το σώμα από μικρόβια και τοξίνες.
Γνωρίζετε ότι;
Οι αμυγδαλές, η σπλήνα και ο θύμος αδένας είναι λεμφοκυτογόνα όργανα, όπου παράγονται και ωριμάζουν τα λεμφοκύτταρα, τα οποία είναι ζωτικής σημασίας για την άμυνα του οργανισμού.
🛡️ Λεμφοκυτογόνα Όργανα
- Αμυγδαλές: Βρίσκονται στη βάση της στοματικής κοιλότητας και προστατεύουν τον οργανισμό από μικροοργανισμούς που εισέρχονται μέσω του αναπνευστικού και πεπτικού συστήματος.
- Σπλήνα: Βρίσκεται στο άνω αριστερό μέρος της κοιλιακής κοιλότητας και φιλτράρει το αίμα από βακτήρια και γερασμένα κύτταρα.
- Θύμος αδένας: Μεγαλύτερος στα παιδιά, συμβάλλει στην ωρίμανση των Τ-λεμφοκυττάρων.
🚨 Οίδημα και Παθήσεις του Λεμφικού Συστήματος
- Οίδημα είναι η υπερβολική συσσώρευση υγρού των ιστών σε μια περιοχή, και μπορεί να οφείλεται σε απόφραξη ενός λεμφαγγείου ή αυξημένη πίεση στα τριχοειδή αγγεία.
- Προβλήματα στο λεμφικό σύστημα μπορούν να οδηγήσουν σε διαταραχές στην άμυνα του οργανισμού και στη ρύθμιση του υγρού των ιστών.
❓ Ερωτήσεις Ανασκόπησης
- Διαφορές Σύστασης: Η λέμφος έχει χαμηλότερη περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες σε σχέση με το πλάσμα, ενώ το υγρό των ιστών έχει ακόμη λιγότερες πρωτεΐνες.
- Λειτουργίες Λεμφικού Συστήματος: (α) Επαναφορά του υγρού των ιστών στο κυκλοφορικό σύστημα, (β) Μεταφορά λιπαρών ουσιών και συμμετοχή στην άμυνα του οργανισμού.
- Πίεση στο Αρτηριακό και Φλεβικό Άκρο: Η πίεση του αίματος είναι μεγαλύτερη στο αρτηριακό άκρο λόγω της άμεσης ώθησης από την καρδιά, ενώ η συγκέντρωση αλάτων είναι μεγαλύτερη στο φλεβικό άκρο λόγω της απορρόφησης υγρού από τους ιστούς.
- Οίδημα: Συσσώρευση υγρού των ιστών που μπορεί να οφείλεται σε απόφραξη λεμφαγγείου ή αυξημένη πίεση του αίματος στα τριχοειδή.
🔄 Αντιστοιχίσεις
- Λεμφαδένες: Μικρές ωοειδείς μάζες λεμφικού ιστού
- Λέμφος: Το υγρό που κυκλοφορεί στα λεμφαγγεία
- Μεγάλα λεμφικά αγγεία: Μοιάζουν δομικά με τις φλέβες
- Λεμφοκυτογόνα όργανα: Αμυγδαλές, σπλήνα, θύμος αδένας
- Αμυγδαλές: Προστατεύουν από μικρόβια που εισέρχονται με το πεπτικό σύστημα
- Σπλήνα: Συμμετέχει στη διαφοροποίηση των λεμφοκυττάρων
- Θύμος αδένας: Συμβάλλει στην ωρίμανση των Τ-λεμφοκυττάρων