🧬 Η εξέλιξη του ανθρώπου

🔍 Η προέλευση του είδους μας

Ο Κάρολος Δαρβίνος προσπάθησε να απαντήσει στο ερώτημα της προέλευσης του ανθρώπου, διατυπώνοντας τη θεωρία ότι ο άνθρωπος και ο πίθηκος έχουν κοινό πρόγονο, και όχι ότι ο άνθρωπος προέρχεται από τον πίθηκο, όπως λανθασμένα πιστεύεται. Με την πάροδο του χρόνου και την εύρεση απολιθωμάτων, καθώς και την πρόοδο της Μοριακής Βιολογίας, έχει επιβεβαιωθεί ότι ο άνθρωπος, όπως και όλοι οι οργανισμοί, είναι προϊόν της εξέλιξης.

🌳 Το γενεαλογικό μας δέντρο

Ο άνθρωπος ανήκει:

• Στο υποφύλο των Σπονδυλωτών
• Στην κλάση των Θηλαστικών
• Στην τάξη των Πρωτευόντων, μαζί με τους προγόνους μας και τους σύγχρονους πιθήκους.

🐾 Η εμφάνιση των Θηλαστικών και Πρωτευόντων

• Τα Θηλαστικά εμφανίστηκαν πριν από 240 εκατομμύρια χρόνια από τα Ερπετά.
• Οι Δεινόσαυροι κυριάρχησαν μέχρι την εξαφάνισή τους πριν από 65 εκατομμύρια χρόνια, δίνοντας την ευκαιρία στα Θηλαστικά να εξαπλωθούν.

🦘 Ομάδες Θηλαστικών:

1. Μονοτρήματα: Γεννούν αυγά και τα μικρά θηλάζουν γάλα (π.χ. πλατύπους).
2. Μαρσιποφόρα: Τα μικρά αναπτύσσονται σε μάρσιπο (π.χ. καγκουρό).
3. Πλακουντοφόρα: Διαθέτουν πλακούντα για την ανταλλαγή ουσιών μεταξύ εμβρύου και μητέρας.

🐒 Τα χαρακτηριστικά των Πρωτευόντων

Τα Πρωτεύοντα, αρχικά δενδρόβια είδη, ανέπτυξαν προσαρμογές για ζωή στα δέντρα:

• Αντιτακτό δάχτυλο για λαβές
• Μακριά άκρα για εύκολη κίνηση
• Στερεοσκοπική όραση για υπολογισμό αποστάσεων
• Έγχρωμη όραση
• Αναπτυγμένος εγκέφαλος για σύνθετες νοητικές λειτουργίες
• Προστασία των μικρών με φροντίδα μετά τη γέννα
• Όρθια στάση (μοναδικό χαρακτηριστικό του ανθρώπου).

🧠 Η εξέλιξη των Πρωτευόντων

• Πριν από 50 εκατομμύρια χρόνια, εμφανίστηκαν οι Προπίθηκοι που εξαπλώθηκαν σε Ευρώπη, Βόρεια Αμερική και Ασία.
• Πριν από 38 εκατομμύρια χρόνια, εξελίχθηκαν στα Ανθρωποειδή (γορίλες, χιμπαντζήδες, ουραγκοτάγκοι, και άνθρωπος).
• Ο Δρυοπίθηκος, που έζησε πριν από 35 εκατομμύρια χρόνια, θεωρείται κοινός πρόγονος του γορίλα, του χιμπαντζή και του ανθρώπου.

🦴 Η εμφάνιση των Ανθρωπιδών

• Ο Αυστραλοπίθηκος, που ανακαλύφθηκε το 1924, είναι άμεσος πρόγονος του ανθρώπου.
• Το απολίθωμα της Λούσυ, που βρέθηκε στην Αιθιοπία το 1974, επιβεβαιώνει την πρώιμη εμφάνιση της όρθιας στάσης και της δίποδης βάδισης.

🧑‍🔬 Οι πρώτοι άνθρωποι

• Ο Homo habilis (άνθρωπος ο επιδέξιος) έζησε πριν από 2 εκατομμύρια χρόνια, χρησιμοποιούσε εργαλεία και είχε μεγαλύτερο εγκέφαλο.
• Ο Homo erectus (άνθρωπος ο όρθιος) εμφανίστηκε πριν από 1,6 εκατομμύρια χρόνια, μετανάστευσε στην Ασία και την Ευρώπη, χρησιμοποιούσε φωτιά και είχε πιθανώς την ικανότητα ομιλίας.
• Ο Homo sapiens εξελίχθηκε από τον Homo erectus πριν από 500.000 χρόνια, ενώ ο Άνθρωπος του Νεάντερταλ (Homo sapiens neanderthalensis) εμφανίστηκε πριν από 130.000 χρόνια.

🧬 Η ποικιλομορφία στους ανθρώπινους πληθυσμούς

Η φυσική επιλογή συνέβαλε στην εξέλιξη των πληθυσμών, όπως φαίνεται στην περίπτωση της δρεπανοκυτταρικής αναιμίας:

• Σε περιοχές με ελονοσία, οι ετεροζυγώτες για το παθολογικό αλληλόμορφο έχουν πλεονέκτημα, καθώς είναι πιο ανθεκτικοί στην ασθένεια.

Παράλληλα, οι μορφολογικές διαφορές όπως το χρώμα του δέρματος και το μήκος των άκρων προκύπτουν από την προσαρμογή σε διαφορετικά περιβάλλοντα.