Βασική Θεωρία
🛡️ Αμυντικοί Μηχανισμοί του Ανθρώπινου Οργανισμού
Ο οργανισμός μας διαθέτει πολλούς μηχανισμούς για να προστατεύεται από τα παθογόνα μικρόβια. Αυτοί οι αμυντικοί μηχανισμοί διακρίνονται σε εξωτερικούς και εσωτερικούς:
🧱 Εξωτερικοί Αμυντικοί Μηχανισμοί
- Δέρμα: Αποτελεί τον πρώτο φραγμό κατά των μικροβίων.
- Σάλιο: Περιέχει ένζυμα που καταστρέφουν τα μικρόβια που εισέρχονται μέσω της τροφής.
- Ιδρώτας: Περιέχει ένζυμα που εξουδετερώνουν τα μικρόβια στο δέρμα.
- Βλεννογόνος: Καλύπτει το εσωτερικό της μύτης, του στόματος, των βλεφάρων και των γεννητικών οργάνων, παγιδεύοντας μικρόβια που απομακρύνονται με βήχα ή φτέρνισμα.
- Πεπτικός σωλήνας: Το στομάχι διαθέτει πολύ όξινο περιβάλλον, που καταστρέφει τα περισσότερα μικρόβια.
🧬 Εσωτερικοί Αμυντικοί Μηχανισμοί
Γενικοί Αμυντικοί Μηχανισμοί
- Φλεγμονή: Ενεργοποιείται μετά από καταστροφή των ιστών, προκαλώντας τοπική άνοδο της θερμοκρασίας, πρήξιμο, πόνο και κοκκίνισμα.
- Πυρετός: Άνοδος της θερμοκρασίας του σώματος μετά από γενικευμένη μόλυνση.
- Αντιμικροβιακές ουσίες: Ουσίες που καταστρέφουν μικρόβια.
- Φαγοκυττάρωση: Λευκοκύτταρα καταστρέφουν παθογόνα μικρόβια μέσω της διαδικασίας της φαγοκυττάρωσης.
Ειδικοί Αμυντικοί Μηχανισμοί
- Ανοσολογική Απόκριση:
- Όταν ένας παθογόνος οργανισμός, ονομάζεται αντιγόνο, εισέρχεται στον οργανισμό, αναγνωρίζεται και ενεργοποιεί την παραγωγή αντισωμάτων.
- Τα αντισώματα είναι ειδικές πρωτεΐνες που ταιριάζουν με το αντιγόνο, όπως το κλειδί με την κλειδαριά, και οδηγούν στην εξουδετέρωσή του.
Κύτταρα Μνήμης
Κατά τη διάρκεια της ανοσολογικής απόκρισης, δημιουργούνται ειδικά κύτταρα μνήμης. Αυτά τα κύτταρα επιτρέπουν την ταχύτερη και πιο αποτελεσματική απόκριση σε περίπτωση που ο οργανισμός έρθει ξανά σε επαφή με το ίδιο αντιγόνο, προσφέροντας ανοσία.
💉 Εμβολιασμός και Οροθεραπεία
- Εμβολιασμός: Χορηγούνται στον οργανισμό νεκροί ή ανενεργοί μικροοργανισμοί ή τμήματά τους, ώστε να ενεργοποιηθεί η ανοσολογική απόκριση χωρίς να προκληθεί ασθένεια. Με αυτόν τον τρόπο, ο οργανισμός δημιουργεί κύτταρα μνήμης.
- Οροθεραπεία: Σε περίπτωση που υπάρχει υπόνοια μόλυνσης από παθογόνο (π.χ. το βακτήριο του τετάνου), χορηγείται αντιτετανικός ορός, που περιέχει έτοιμα αντισώματα για άμεση προστασία.
Εξαφάνιση Ασθενειών
Χάρη στους εμβολιασμούς, έχουν εξαφανιστεί πολλές ασθένειες, όπως η ευλογιά, που κάποτε μάστιζαν την ανθρωπότητα.